“Hôm nay đổi gió chút,chúng ta sẽ đến Đại học Bắc Kinh nghe giảng,” thầy Lý nói.
Sinh viên Bắc Kinh trongđoàn chúng tôi không có ai học Bắc Đại [20], đến đại học Bắc Kinh nghe giảng làđiều rất mới mẻ đối với họ, còn đối với sinh viên Đài Loan, chuyến đi này ítnhiều mang ý nghĩa hành hương.
Chúng tôi vào Bắc Đạiqua cổng Tây.
Không ngờ cổng vào ngôitrường này lại mang kiến trúc cửa hoàng cung cổ điển, ba cánh cổng sơn đỏ nhìnvô cùng bắt mắt.
Nếu không phải ở giữatreo tấm biển “Đại học Bắc Kinh”, tôi còn tưởng đây hẳn phải vương phủhay cung điện gì chứ.
Hai con sư tử đá đượcđẽo khắc tinh xảo, uy nghiêm trấn hai bên trái phải cổng trường, ánh mắt rựcsáng long lanh rất có thần, bất nộ tự uy.
“Đây là sư tử đá trongViên Minh Viên
Cổng trường nườm nượpngười qua lại không ngơi nghỉ, nhưng lại chẳng có ai để ý đến hai con sư tử đáđã trải qua hàng trăm năm thăng trầm này.
Từ cổng Tây bước vào BắcĐại, thứ đầu tiên đập vào tầm mắt, là hai cột hoa biểu đứng sừng sững chót vóttrên thảm cỏ.
Dưới sự tương phản củanền cỏ xanh rờn, cột hoa biểu đội ánh dương trở nên vô cùng khiết bạch trangnghiêm.
Tôi nhớ lại cột hoa biểuđã nhìn thấy ở Tử Cấm Thành, trong lòng dậy lên một nghi vấn: Sao trong khuônviên trường lại dựng cột hoa biểu?
“Đôi hoa biểu này cũnglà lấy từ Viên Minh Viên,” thầy Lý nói.
Lại là từ Viên MinhViên?
Đi thẳng về hướng đôngcó thể thấy rất nhiều các tòa nhà xây dựng theo phong cách kiến trúc Minh –Thanh, rất điển nhã, với những vạt cây xanh bao bọc xung quanh.
Noãn Noãn kể với tôi,thầy Lý tốt nghiệp trường Bắc Đại, còn di tích Viên Minh Viên thì nằm ngay cạnhtrường này.
Thầy Lý nói trường BắcĐại nổi tiếng nhất là “nhất tháp hồ đồ”, nghe hệt như nhất loạt hồ đồ.
Cái gọi là “nhất tháp hồđồ” chính là chỉ tháp Bác Nhã, hồ Vị Danh và đồ thư quán tức thư viện Bắc Đại.
Đi qua một dãy đồi câycối um tùm, liền thấy hồ Vị Danh, tháp Bác Nhã đứng sừng sững trên bờ hồ tâynam.
Chúng tôi đi thành hàngmột men theo bờ hồ Vị Danh, bóng tháp Bác Nhã thấp thoáng ẩn hiện trên mặt hồ,cảnh đẹp vô cùng.
Những gợn sóng li tiđuổi trên mặt nước, hàng dương liễu trên bờ duyên dáng rủ bóng, giữa hồ lại cómột hòn đảo nhỏ điểm xuyết giữa sắc hồ bóng tháp.
“Ban đầu khi đặt tên chohồ này, có rất nhiều cái tên được đưa ra nhưng đều không khiến người ta hàilòng,” thầy Lý nói, “cuối cùng Đại sư Quốc học Tiền Mục bèn đặt luôn hồ là ‘VịDanh’ tức ‘chưa có tên’, cái tên Vị Danh cũng lưu truyền rộng rãi từ đó.”
“Sau này anh cũng muốnlàm Đại sư Quốc học,” tôi nói.
“Ý, muốn quyết tâm phấnđấu hả?” Noãn Noãn cười rất dễ thương.
“Ừ.” Tôi gật đầu. “Anhdốt nhất là đặt tên, nhưng nếu làm Đại sư Quốc học rồi thì sẽ không còn khókhăn gì nữa.”
Noãn Noãn đi ra chỗkhác, không thèm nói gì với tôi nữa.
Nhưng nhỡ may lại nhiềuĐại sư Quốc học quá, e rằng cũng vẫn còn khó khăn.
Ví dụ như có hai ngườiTrung Quốc xa lạ gặp nhau trên nước Mỹ, chuyện nọ chuyện kia qua lại, uống rượucười nói vui vẻ.
Người thứ nhất nói anhta sống ở tòa nhà Vị Danh trên đường Vị Danh, người thứ hai liền hào hứng nói:Trùng hợp quá, tôi cũng thế đấy.
Người thứ hai nói anh tatốt nghiệp trường cấp III Vị Danh, bờ song Vị Danh gần trường là nơi anh ta cómối tình đầu tiên.
Tôi cũng thế đấy! Ngườithứ nhất cực kỳ xúc động.
Hai người rưng rưng nướcmắt vài giây sau bèn ôm chầm lấy nhau, hai con cháu Viêm Hoàng tương phùng nơiđất lạ xa xôi, thật đúng là tha hương gặp cố nhân! Hai người đều kêu lên hômnay để tôi mời.
Nhưng rồi tiếp tục câuchuyện mới phát hiện ra một người ở Bắc Kinh, người kia ở Thượng Hải.
Cuối cùng người Bắc Kinhnói: Người Thượng Hải thực dụng lắm, người Thượng Hải nói: Người Bắc Kinh ngoancố lắm, ánh dương đã dần khuất nơi triền tây mà tiền rượu vẫn chưa ai trả.
“Vẫn còn chưa xong à,”Noãn Noãn dừng lại, quay đầu trừng mắt với tôi.
“Còn xíu nữa thôi, cốkiên nhẫn một chút,” tôi nói.
“Nói mau lên.”
“Đã vô danh rồi, vậycũng sẽ vô tranh,” tôi nói. “Hai từ Vị Danh dường như để nhắc nhở tất cả sinhviên Bắc Đại không cần màng danh lợi, rộng lượng không tranh chấp. Anh nghĩ đâymới là chủ ý của Tiền Mục tiên sinh.”
“Câu này mới còn rahồn.” Noãn Noãn bật cười.
“Nếu học ở đây, hẳn phảidễ kiếm bạn gái lắm,” tôi nói.
“Hả?”
“Trường bọn anh cũng cómột cái hồ, đi một vòng chưa hết mười phút. Nhưng đi dạo với con gái thì mườiphút sao đủ được? Đành đi tiếp vòng thứ hai, vòng thứ ba, vòng thứ tư…” Tôi thởdài một tiếng, rồi nói tiếp: “Cuối cùng cô gái kia không chịu được nữa bèn nói:Đừng có dẫn tôi đi vòng vòng nữa! Chúng ta chia tay! Đừng tới tìm tôi nữa! Badấu chấm than kinh hoàng đã kết thúc một cuộc tình thế đấy.”
“Thế thì sao hồ Vị Danhlại giúp người ta có bạn gái?” Noãn Noãn hỏi.
“Hồ Vị Danh vừa rộng vừađẹp, thanh niên nam nữ tan học xong đến đây dạo bộ đến cả quên cả thời gi­an.Đi mãi đi mãi, chàng trai bèn nói: Anh nguyện trở thành ngọn tháp Bác Nhã sừngsững uy nghi, còn em là nước hồ Vị Danh dịu dàng đa tình, anh một bước khôngđi, ngày ngày đứng đó, chỉ mong bóng mình mãi chiếu xuống lòng em. Có khi cònchưa đi hết nửa vòng hồ, một cặp tình nhân đã ra đời rồi.”
“Sao đơn giản thế được.”Noãn Noãn không tán
“Nếu như chàng trai nói:Chúng ta nhất định sẽ mãi ở bên nhau, vĩnh viễn dài lâu, không chia không lìa,không quản gió, không quản mưa, cũng không quản sấm sét. Liên quân Anh Pháp cóthể đốt trụi Viên Minh Viên, cũng không sây sát được hòn đá trong lòng anh, bởitrên hòn đá trung thành ấy có khắc tên em. Thế này thì sao?” tôi hỏi.
“Quá sến,” Noãn Noãnnói, “Anh thử lại đi.”
Tôi ngoẹo đầu nghĩ ngợihồi lâu mà chẳng nặn nổi câu nào nữa.
“Không nghĩ ra chứ gì.”Noãn Noãn cười khúc khích, “vậy em có thể rảnh tai được rồi.”
“Dù gì thì hồ cũng đủlớn, có thể đi rất lâu” tôi nói, “đi dạo lâu trong cảnh đẹp nên thơ này, có làngười sáp cũng lây thêm vài phần ý thơ.”
“Như anh thì không thểrồi, anh chỉ biết nói nhảm thêm thôi,” Noãn Noãn nói.
Đi tiếp chừng mười lămphút nữa, tháp Bác Nhã đã gần ngay trước mặt.
Tháp Bác Nhã được xâygiả theo tháp đèn cổ Thông Châu, có mười tầng, cao 37 mét.
“Các bạn thử đoán xem,tòa tháp này dùng để làm gì?” thầy Lý chỉ tòa tháp hỏi.
Mọi người bắt đầu ràorào tranh luận, có người nói tháp thường được xây trong đền thờ Phật, xây trongkhuôn viên trường thế này kỳ quá; cũng có người nói chắc không phải giống thápLôi Phong dùng trấn áp Bạch nương tử, ở đây cũng đang trấn áp một loài yêu quáinào đó ư?
Cuối cùng thấy Lý cũngcông bố đáp án: Đây là tòa thủy tháp, một tháp cung cấp nước được cải trang nhưmột tòa bảo tháp.
Tháp Bác Nhã được xâyvào những năm 20, trước sau âm thầm lặng lẽ đứng bên bờ hồ, cung cấp nước sinhhoạt cho thầy và trò trường Bắc Đại.
Tôi ngẩng đầu ngước nhìntòa tháp cao ngút tầng mây, tháp Bác Nhã dãi dầu sương gió, xung quanh chỉ cónhững tán tùng bách bầu bạn.
“Một kiến trúc mang đầyvẻ đẹp nghệ thuật văn hóa, có thể chỉ giữ một vai trò đơn giản; hoặc nói cáchkhác, một người công dân làm nhiệm vụ cấp thoát nước có vẻ hèn kém, nhưng cóthể nội tâm anh ta lại mang đầy hơi thở nghệ thuật văn hóa,” thầy Lý nói.“Trước đây khi còn học ở Bắc Đại, tôi thường tới đây trầm ngâm suy ngẫm, lầnnào cũng đều có thu nhận đáng kể.”
Rời tháp Bác Nhã, chúngtôi đi về hướng Nam, tạm biệt hồ Vị Danh, chuẩn bị đến nơi sẽ lên lớp.
“Hồ Vị Danh đẹp thật.”Tôi ngoảnh lại nhìn hồ Vị Danh lần cuối, nói: “Nhưng khi đi bên em, lại thấy hồVị Danh cũng chỉ thường thường thôi.”
Noãn Noãn đột nhiên dừngkhựng lại.
Tôi nói xong liền thấycó điều gì bất thường cũng dừng khựng lại.
Mọi người đều dần dần đihết, chỉ có tôi và Noãn Noãn vẫn đứng nguyên chỗ cũ.
“Anh!” Cậu em khóa dướingoảnh đầu lại hét lớn gọi tôi: “Đừng có chuồn đấy!”
Chẳng hiểu sao tôi lạicó thể buột miệng nói ra câu đó?
Là vì trong đầu đangtưởng tượng đến đoạn đối thoại nam nữ đi dạo trên hồ Vị Danh ư?
Hay vì trong lòng tôivẫn luôn thấy Noãn Noãn rất đẹp, nên bất giác đem so sánh với vẻ đẹp của hồ VịDanh?
Hai cái giả thiết trênđều đúng, chỉ vì tôi đã đem mình và Noãn Noãn gán vào đôi nam nữ kia?
“Đây chính là đáp ác trướcem bảo anh thử lại phải không?” Cuối cùng Noãn Noãn cũng lên tiếng.
“Cứ coi thế đi.Nhưng…ờm…” tôi trả lời, “anh cũng không chắc lắm.”
Không khí chẳng hề vìtôi và Noãn Noãn đều đã mở lời mà thay đổi.
“Anh.” Cậu em chạy lại,nói: “Bọn mình chơi trò rong biển[21] đi.”
“Làm gì?” tôi hỏi.
“Rong biển à rong biển…”Cậu ta dang rộng hai tay như đại bàng xòe cánh, cánh tay uốn lượn như sợi rongbiển.
“Nhạt vừa chứ,” tôi nói.
“Rong biển à rong biểnà…” Cậu ta lại giơ cao hai tay, cánh tay đang uốn lượn lên trên, tôi liền cốccho cậu ta một phát, nói: “Lại còn nữa!”
Cậu ta liền cười sằngsặc rồi bỏ chạy, Noãn Noãn cũng bật cười khúc khích.
“Bọn mình đi thôi.” NoãnNoãn dứt lời bèn rảo bước về phía trước.
Tôi cũng rảo bước theo,bắt kịp Noãn Noãn, rồi bắt kịp đoàn người.
Đi qua đường Ngũ Tứ,liền thấy một gi­an tứ hợp viện xây từ cuối đời Thanh, trên cổng có viết: TrịBối Tử Viên.
Trước cổng còn có mộtbức tượng Lão Tử đẽo bằng đá, cao khoảng hai mét.
Trong sân là các đìnhviện nhỏ còn đậm hương sắc cổ, đâu đâu cũng toát lên một vẻ cổ kính, mộc mạc,điển nhã.
“Hôm nay lên lớp ở đây
“Nghe nói vậy,” NoãnNoãn nói.
“Ừ,” tôi gật đầu, “chỗnày rất hợp với phong cách của anh.”
Noãn Noãn cười gập bụng,như vừa nghe thấy một chuyện cười siêu hài hước.
Thầy giáo đứng lớp hômnay tóc bạc trắng, nhưng trên mặt chả có đến nửa cọng râu, giảng về tư tưởngcủa Lão Trang.
Bài giảng bắt đầu từchương một “Đạo khả đạo, phi thường đạo; danh khả danh, phi thường danh” trongĐạo đức kinh.
“Đạo” là thứ có thể nói,nhưng đạo có thể biểu đạt bằng ngôn từ, thì đạo ấy chẳng vĩnh hằng bất biến;miêu tả diện mạo vạn sự vạn vật – tức “danh”, cũng có thể được định nghĩa,nhưng một khi đã định nghĩa quá rõ ràng, thì diện mạo vốn có của vạn sự vạn vậthẳn không thể được miêu tả chân thực.
Ừm, uyên thâm quá.
Bình thường nếu nghephải bài giảng uyên thâm kiểu này, tôi đều tận dụng thời gi­an nghe giảng đểnạp năng lượng.
Nhưng có thể học ở nơithế này quả là một trải nghiệm cả đời khó gặp, tính tò mò của tôi dễ dàng đánhbại cơn buồn ngủ.
Len lén quan sát bốn bềphòng học, xà trên mái, gạch dưới đất đều hiển hiện những dấu ấn lịch sử.
Mùi vị không khí cũngkhác hẳn, có một hương thơm nhè nhẹ, không sao gọi được thành tên.
Tôi viết lên tờ giấytrước mặt Noãn Noãn: Có ngửi thấy một mùi hương đặc biệt không?
Noãn Noãn hít ng viếtlên tờ giấy trước mặt tôi: Không. Là mùi gì?
Tôi lại viết: Mùi hươngnày rất giống mùi trên người anh.
Noãn Noãn viết: ?
Tôi viết: Đó gọi làhương sách.
Noãn Noãn viết: Ngậmmiệng!
Tôi viết: Nhưng anh dùngtay viết mà.
Noãn Noãn viết: Thế thìdừng tay!
Trước khi hết giờ, thầygiáo nói bản tính của con người cũng như viên ngọc bị vùi sâu dưới đáy lòng,chỉ lộ ra một chút ít.
Mỗi người đều phải khaiquật từng chút từng chút viên ngọc vùi giấu nơi đáy lòng ấy, đem nó ra, màigiũa nó.
Đây chính là quá trìnhtìm tòi tự phát huy bản thân.
“Cần nỗ lực khai quậtchính mình.” Thầy lấy đây là câu kết của buổi học hôm nay.
“Anh đã khai quật đượcchính mình chưa?” ra khỏi Trị Bối Tử Viên, Noãn Noãn hỏi.
“Cái có thể khai quật đãchẳng phải khai quật. Thà rằng chẳng khai quật còn hơn,” tôi nói. “Đây là đạogia đấy.”
“Còn gì nữa không?” NoãnNoãn nói.
“Khai quật chính làkhông, không chính là khai quật, đây là Phật gia,” tôi nói.
“Tiếp theo?”
“Người chí sĩ bậc nhânnhân, không ai khai quật mà hại Đạo nhân, chỉ có kẻ không khai quật mà thànhĐạo nhân. Đây là Nho gia.”
Noãn Noãn thở dài, nói:“Nói nhảm hình như chính là bản chất của anh.”
“Giờ em mới phát hiện raà?”
Chúng tôi tới Tam GiácĐịa ăn trưa. Ăn xong, tôi ra cửa hàng gần đó mua phong bì và giấy viết thư củatrường Bắc Đại.
“Có ý nghĩa gì đặc biệtà?” Noãn Noãn hỏi.
“Anh định dung phong bìvà giấy viết thư để viết CV tìm việc,” tôi nói. “Công ty nhận được thư chắcchắn sẽ nghĩ anh tốt nghiệp đại học Bắc Kinh, tò mò bèn đọc kỹ. Như vậy CV củaanh mới không chìm nghỉm giữa cả biển thư.”
“Anh nghĩ nhiều quá rồiđấy.”
“Nghĩ nhiều vẫn cứ tốthơn. Giờ ở Đài Loan khó tìm việc lắm.”
Mọi người dạo bộ vềhướng Bắc, gần đến hồ Vị Danh, liền trông thấy thư viện Bắc Đại.
Đây là tòa nhà mới củathư viện, cửa chính nằm ở hướng Đông, vừa vặn nối liền cổng Đông của trường.
Nếu vào Bắc Đại từ cổngĐông, tầm mắt không có gì cản trở, sẽ có thể nhìn thẳng thấy thư viện Bắc Đại.
Thư viện thiết kế theophong cách truyền thống kết hợp hiện đại, phần mái hệt như cung điện trong TửCấm Thành, toát lên vẻ cổ điển mà phóng khoáng.
Tổng thể kiến trúc cómàu xám trắng, càng tràn đầy khí thế trang nghiêm, vững chãi.
Hai bên tường tòa nhàmới vừa khéo nối với tòa nhà cũ, tạo thành thư viện đại học có quy mô lớn nhấtchâu Á.
Thầy Lý nói có sinh viêntrường Bắc Đại đã viết câu thơ miêu tả không khí trong thư viện thế này: Tĩnh,tĩnh một cách hừng hực sôi nổi.
Mọi người liền rộ lênmuốn vào thư viện cảm nhận chút không khí.
Chúng tôi đem chứng minhthư đổi lấy một thẻ đọc tạm thời xong, bèn nhẹ chân nhỏ tiếng, lặng lẽ như cábước vào thư viện.
Điều khiến tôi ấn tượngsâu sắc nhất là ánh mắt của những sinh viên đang đọc sách, hệt như loài mãnh hổđang dõi sát theo con mồi
Nếu như thế giới củasinh viên cũng có cảnh giới lý tưởng, thì đây hẳn chính là hình mẫu thế giớiđại đồng.
Đáng tiếc tôi đã tốtnghiệp rồi, nếu như vẫn chưa, trở về Đài Loan rồi tôi nhất định sẽ càng dụngcông học hành.
Nhưng đứng ở một góc độ khácmà nói, may là tôi đã tốt nghiệp rồi, không thì áp lực thật quá lớn.
Học khả học, phi thườnghọc. Ừm, cứ học nhẹ nhàng là được rồi.
Chúng tôi lại đi vềhướng Bắc tới ven hồ Vị Danh, tiếp tục thưởng lãm phong cảnh hai bên bờ hồ buổisáng vẫn còn chưa dạo hết.
Phía tây hồ Vị Danh,trên mặt nước lộ ra một con cá đá đang quẫy đuôi há miệng hướng lên trời, đâycũng là một di vật của Viên Minh Viên.
“Cá đá trong hồ Vị Danh,thật là một điểm nhấn kết hợp kỳ diệu,” Noãn Noãn nói.
“Anh em bạn bè nó đều đãbị cháy trụi hết rồi, một mình nó hiu quạnh ở đây nhấn nhá nhất định rất côđơn,” tôi nói.
“Ừ! cười. “Thật khôngngờ anh cũng có trái tim cảm tính đấy nhỉ.”
“Em có mang khóa ở đâykhông?”
“Mang khóa làm gì?”
“Anh phải khóa trái timmình lại, không để em nhìn thấy nữa.”
“Em có mang súng đây,hay là, bắn chết nó luôn đi,” Noãn Noãn nói.
Rời khỏi Bắc Đại từ cổngTây, lên xe ngồi chưa nóng chỗ đã tới Viên Minh Viên, hai nơi này cách nhauchưa đến một cây số.
Nơi đây thực ra cũngchẳng còn lại gì nữa, sau trận cháy lớn ba ngày ba đêm liên quân Anh Pháp gâyra năm 1860, ngoài những hồ nước và bộ phận các văn vật điêu khắc đá vụn nátra, mọi thứ đều đã bị cháy rụi.
Thế nhưng lá sen xanhbiếc, hoa sen thắm sắc trong hồ, cây cối mọc lên từ những khe ngói, đống đổ nátgiấu mình giữa những thảm cỏ, tổng thể cảnh sắc tự nhiên vẫn mang một vẻ đẹp vàmột sức sống mãnh liệt.
“Ngoài chữ viết, tranhảnh, phim truyện có thể ghi lại lịch sử, những phế tích cũng có thể là bằngchứng cho lịch sử,” thầy Lý nói. “Ý nghĩa tồn tại của công viên di chỉ ViênMinh Viên, chính là để nhắc nhở người dân Trung Quốc chớ quên đi lịch sử.”
Hồi những tử tôn họcrộng biết nhiều ham mê cái mới, nhớ tới tổ tiên từng khởi gia với mười ba bộgiáp, viết bảy đại hận cáo thiên, phát binh đánh Minh, bất khả chiến bại, tựhào biết bao.
Nếu bây giờ bị cướp sạchđốt sạch vườn hoa nhà cửa, lẽ nào các bạn lại chỉ biết cúi đầu nhận lỗi, cắtđất bồi thường, vậy thì còn mặt mũi nào gặp lại tổ tiên!?
“Em nói đúng lắm,” tôinói với Noãn Noãn, “chẳng trách Hàm Phong không dám vào ở Hoàng Khung Vũ trongThiên Đà
“Em nói bừa thôi,” NoãnNoãn nói.
“Không, em không biếtnói bừa, chỉ biết nói rõ thôi. Em lúc nào cũng sắc bén, nhìn xa trông rộng,”tôi nói. “Nếu như người con gái Hàm Phong gặp không phải Từ Hy mà là Noãn Noãn,kết cục nhất định sẽ khác.”
“Khác ở đâu?”
“Gỗ làm bài vị của HàmPhong sẽ rất cứng, tên trên bài vị cũng rất lớn, hương thắp sẽ rất dài, lúcdâng hương mọi người cũng sẽ khóc rất to.”
“Nói đủ chưa thế?”
“Đủ rồi.” Tôi cười cười.
Chúng tôi dừng ở ViênMinh Viên không được bao lâu, đã lại lên xe tới Di Hòa Viên.
Di Hòa Viên nằm ở phíatây Viên Minh Viên , cũng ngồi chưa nóng mông đã đến nơi.
Chính vì gần nhau nhưthế mà tiền thân của Di Hòa Viên – Thanh Y Viên, cũng đã bị cháy rụi bởi liênquân Anh Pháp.
Về sau Từ Hy trưng dụngba mươi triệu lượng bạc trắng kinh phí hải quân xây dựng lại trong suốt mườinăm, rồi đổi tên thành Di Hòa Viên.
Di Hòa Viên là khu nghỉmát của hoàng gia cuối đời Thanh, và cũng là hành cung của Từ Hy.
Từ cửa Đông Cung bướcvào, sáu tấm cửa đỏ tươi bên trên có khảm đinh vàng, phía trước cửa còn có mộtđôi sư tử lớn bằng đồng.
Đầu tiên chúng tôi vàothăm quan điện Nhân Thọ nơi Từ Hy xử lý chính sự, Đức Hòa Viên nơi Từ Hy nghekịch, buồng ngủ Ngọc Lan Đường, rồi đi dạo ven hồ Côn Minh, chiêm ngưỡng cảnhhồ sắc n
Hồ Côn Minh gợn sóngbiếc, núi Vạn Thọ dưới ánh nắng hòa vào dãy Tây Sơn, sơn thủy một màu.
Trên mặt hồ trải rộng,điểm xuyến ba hòn đảo nhỏ, quanh hồ có đủ các đình đài lầu gác điển nhã muônhình muôn vẻ.
Di Hòa Viên vừa nguy ngatráng lệ kiểu hoàng gia, lại có linh khí thanh nhã của lâm viên Gi­ang Nam.
“Hồ Côn Minh đẹp thật.Nhưng...”
“Này,” Noãn Noãn vộivàng ngắt lời tôi, “mấy lời quái đản ngày nói một lần là đủ rồi.”
“Hôm nay anh đã nói câunào quái đản đâu?”
“Thì lúc ở hồ Vị Danhấy, anh nói gì mà hồ Vị Danh đẹp thật...”
“Hồ Vị Danh đẹp thật,nhưng khi đi bên em, lại thấy hồ Vị Danh cũng chỉ thường thường thôi. Em bảocâu này hả?”
Tốc độ nói của tôi quánhanh, vốn chẳng kịp nghĩ xem có nên nói hay không, đã liền một hơi nói hết rarồi.
Noãn Noãn nghe xongdường như đỏ mặt, tôi cũng thấy hai vành tai mình nóng bừng lên.
“Noãn Noãn.”
“Hả?”
“Chúng ta hãy đứng trênlập trường người thứ ba để kiểm điểm đoạn đối thoại này, không mắc vào ân oáncá nhân.”
“Được.” Noãn Noãn gậtđầu, rồi bật cười.
“Thanh niên nam nữ tảnbộ ven hồ Vị Danh...” Tôi ngừng lại, nuốt nước bọt, rồi nói tiếp: “Nếu chàngtrai nói ra một số câu quái đản, cô gái sẽ phản ứng ra sao?”
“Có thể thấy ngọt ngào,mà cũng có thể thấy nhàm chán. Có khi thấy buồn nôn,” Noãn Noãn nói.
“Giả sử, chỉ là giả sử,em là cô gái trong cặp nam nữ đang dạo hồ Vị Danh đó, khi em nghe thấy mấy lờiquái đản ấy, em có cảm tưởng thế nào?”
“Cái đấy còn phải xem làai nói đã.”
“Giả sử, là giả sử nhé,chàng trai đó là anh.”
“Ờm...” Noãn Noãn trầmngâm một lúc, “mang tai em mềm, chắc cũng nghe lọt thôi.”
“Thật không?”
“Dù gì người như anhmiệng cún chẳng mọc được ngà voi, khó lắm mới nói được câu dễ nghe, đương nhiênlà phải nghe rồi.”
“Thế thì tốt.”
“Đấy là em nói, giả sửem là cái cô đó.”
“Nhưng đồng thời em cũnggiả sử anh là anh chàng đó.”
“Em...” Noãn Noãn ấpúng.
“Noãn Noãn,” tôi nói,“bọn mình đổi chủ đề đi.”
“Được thôi.” Noãn Noãnnhư trút được gánh nặng, thở phào nhẹ nhõm.
“Từ Hy quả là đã tốnnhiều tâm huyết,” tôi nói.
“Hả?”
“Nếu không phải Từ Hytrưng dụng kinh phí hải quân, làm sao có được một Di Hòa Viên đẹp thế này?”
“Nói gì thế,” Noãn Noãnnói, “lẽ nào anh không biết đạo chỉ này đã dẫn đến thất bại trong trận chiếnGiáp Ngọ sau này à?”
“Nếu như Từ Hy khôngnhững không trưng dụng kinh phí hải quân, mà còn ủng hộ cả châu báu của bảnthân cho hải quân, ví dụ như áo lót nạm dạ minh châu với quần lót nạm kimcương,” tôi nói, “lẽ nào trận chiến Giáp Ngọ có thể thắng được ư?”
“Cái này...”
“Số tiền đó nếu đổ vàotúi người Nhật, thì chi bằng dùng để xây Di Hòa Viên còn hơn. Từ Hy biết về saungười dân Trung Quốc ngoài siêng năng làm việc, cũng cần một số danh thắng đểkhích lệ tinh thần, nên mới thà chịu thế nhân mắng chửi, cũng phải để lại DiHòa Viên cho con cháu đời sau. Vì vậy mới nói, Từ Hy quả là tốn nhiều tâmhuyết.”
“Nói nhảm.” Noãn Noãntrừng mắt nhìn tôi.
“Thế lại đổi chủ đề làđược rồi,” tôi nói.
“OK. Nhưng không đượcnói mấy chuyện ngớ ngẩn kiểu chuối vấp ngã biến thành cà tím, đậu xanh từ gácrơi xuống lại thành đậu đỏ.”
“Được.” Tôi cũng gật gậtđầu. “Đúng rồi, vừa rồi anh nói nhầm, Từ Hy chắc chắn cũng có thắt ruột tượng,vì vậy cái bà hiến tặng là dải ruột tượng được nạm mười chữ ‘Người phụ nữ TrungQuốc có thân hình đẹp nhất’ bằng các loại đá quý.”
“Chuyển chủ đề!”
“Từ Hy thật là tốn nhiềutâm huyết,” tôi nói.
“Này.”
“Trước khi chết, Từ Hycòn không quên gửi thuốc độc cho Quang Tự, bắt ông chết trước.”
“Thế coi là tốn nhiềutâm huyết vào việc gì?”
“Từ Hy biết Quang Tựhiếu thuận, nếu mình chết trước, Quang Tự nhất định sẽ đau khổ tột cùng. Nênthà mình mình chịu đựng nỗi thống khổ của kẻ đầu bạc tiễn người đầu xanh, chứkhông muốn để Quang Tự chịu cảnh bi ai mất mẹ.”
“Quang Tự có phải do TừHy sinh ra đâu, mẹ Quang Tự là em gái Từ Hy.”
“Nhưng trên danh nghĩavẫn là mẹ, mà dù gì cũng vẫn cùng huyết thống mà,” tôi nói. “Tóm lại, bàn tayTừ Hy đưa thuốc độc run rẩy lắm. Vì vậy mới nói, Từ Hy quả đã tốn nhiều tâmhuyết.”
“Nói như vậy, khi liênquân tám nước đến chân thành Bắc Kinh, Từ Hy trước khi bỏ trốn còn sai ngườiđẩy Trân Phi xuống giếng, cũng là tốn nhiều tâm huyết à?” Noãn Noãn nói.
“Trân Phi bị nhốt mãitrong lãnh cung, thân thể nhất định đã đóng băng rồi. Từ Hy phải bỏ Bắc Kinhchạy đến Tây An, một lộ trình xa xôi là thế, Trân Phi làm sao chịu đựng nổi sựgiày vò ấy? Vì không muốn để Trân Phi phải chịu đựng nỗi khổ của cuộc hànhtrình dài đằng đẵng, Từ Hy chỉ còn cách sai thái giám đẩy nàng xuống giếng. Lúchạ lệnh, giọng Từ Hy nghẹn ngào mãi.”
“Đổi tiếp chủ đề,” NoãnNoãn nói, “và không được liên quan đến Từ Hy nữa.”
“Thế thì hết chủ đềrồi,” tôi nói, “nhưng chủ đề đầu tiên của anh vẫn chưa nói hết.”
“Chủ đề đầu tiên?” NoãnNoãn hơi nghi hoặc. “Tự nhiên em quên mất rồi, là gì thế?”
“Hồ Côn Minh đẹp thật.Nhưng khi đi bên em, lại thấy hồ Côn Minh và em như chị em gái, hơn nữa NoãnNoãn là chị, còn hồ Côn Minh là em.” Nói liền một mạch xong, tôi vội vàng bổsung thêm: “Nếu như mạo phạm, xin được lượng thứ. Em cứ coi như anh đang nóinhảm đi.”
phá lệ,” Noãn Noãn cườinói: “một ngày nghe tận hai câu quái đản.”
Chúng tôi tới bến thuyềnThủy Mộc, khi Từ Hy đi đường thủy từ thành Bắc Kinh tới Di Hòa Viên, thuyền ngựđều neo tại đây.
Đi về hướng Bắc mộtchút, chính là điện Lạc Thọ nơi Từ Hy ở, phần lớn thời gi­an những năm cuốiđời, Từ Hy đều trải qua ở đây.
Trong điện Lạc Thọ còncó một bức ảnh Từ Hy đóng vai Quan Âm, cảm giác khi nhìn tổng thể chỉ thấy kỳquái.
Bạn có thể liên hệ giữachó săn với người đẹp được không chứ?
“Từ Hy quả là tốn nhiềutâm huyết,” tôi nói.
“Anh lại nữa rồi,” NoãnNoãn nói.
“Từ Hy đóng Quan Âm, mụcđích là để nhắc nhở mọi người, thế gi­an này có rất nhiều con sói đội lốt cừu,tuyệt đối đừng để ngoại hình che mắt,” tôi nói. “Vì vậy mới nói, Từ Hy quả làtốn nhiều tâm huyết.”
“Từ Hy rốt cuộc phải tốntâm huyết đến tận lúc nào đây?”
“Đến đây thôi,” tôi nói.
Từ điện Lạc Thọ đi vềhướng Tây qua Yêu Nguyệt Môn, liền đến hành lang dài Trường Lan nổi tiếng củaDi Hòa Viên.
Trường Lang được xâydựng theo kiểu kiến trúc điển hình của Trung Quốc, là hành lang nối giữa cácphòng, chỉ có nóc mà không có tường hai bên, vì vậy khi tản bộ trên Trường Langta vừa có thể thưởng thức cảnh đẹp, lại có thể tránh nắng tránh mưa.
Trường Lang trong Di HòaViên, phía nam cồ Côn Minh, phía bắc kề núi Vạn Thọ, phía đông dựng Yêu NguyệtMôn, phía tây có Thạch Trương Đình; dài tới 728 mét, cứ bốn cột trụ làm thànhmột gi­an, tổng cộng có 273 gi­an.
Nửa trên mỗi gi­an lắpcác thanh ngang, nửa dưới lại đặt băng ghế bằng gỗ dọc theo lan can.
Trên các thanh dầm củaTrường Lang vẽ kín những bức tranh màu sắc tươi sáng, tổng cộng có hơn 14000bức, không bức nào giống bức nào.
Những bức tranh này đượcvẽ theo phong cách hội họa Gi­ang Tô, đại để có thể phân thành bốn loại: ngườivật, sơn thủy, chim hoa, kiến trúc phong cảnh.
Với kiến trúc độc đáo,hội họa phong phú, Trường Lang được công nhận là gallery tranh dài nhất thếgiới.
Tản bộ trên Trường Lang,dường như ta đang bước vào một gallery hội họa trang nhã độc đáo; mỗi người nhưcũng tự biến thành một chú cá, bơi lội trong họa cảnh.
Những bức tranh trongTrường Lang, cùng đình đài lầu các, sông núi hoa cỏ bên ngoài san sát nối tiếpnhau, khiến mắt người không kịp nghỉ ngơi.
Nếu đi mệt rồi, ta cóthể ngồi xuống những băng ghế gỗ hai bên bất cứ lúc nào. Ngồi thưởng thức tranhcũng là một kiểu nghỉ ngơi lý thú.
“Anh!” Cậu em khóa dướichạy lại nói: “Thử vừa đi vừa ngẩng đầu ngắm tranh xem, mỗi bức đều phải nhìncho kỹ ấy, xem anh đi được mấy bước mà không chóng mặt.”
“Từng này tuổi đầu rồicòn chơi mấy trò trẻ con ấy nữa.” Tôi tỏ vẻ khinh bỉ.
“Thử đi mà,” Noãn Noãnnói.
“Ừ,” tôi lập tức thayđổi thái độ, “giữ tâm hồn thơ trẻ cũng ha
Tôi ngửa cổ nhìn lên, đitừng bước chậm rãi, xem thật kỹ từng bức tranh trên các thanh ngang, thanh dầm.
Những bức họa đầy màusắc, tạo hình phong phú, tôi dần cảm thấy mắt hoa lên, bèn dừng lại.
“Anh mới đi được 29bước,” cậu em nói, “em đi được 37 bước, Vương Khắc còn đi được tận 48 bước.”
“Thế thì làm sao?” tôinói.
“Thế chứng tỏ IQ của anhthấp hơn em với Vương Khắc.”
“Vớ vẩn!”
“Anh ấy thẹn quá nổigiận rồi,” cậu ta quay sang nói với Vương Khắc, “chúng ta mau chuồn thôi.”
Bóng cậu chàng và VươngKhắc khuất xa rồi, tôi mới quay sang Noãn Noãn nói: “Noãn Noãn, em cũng thửxem.”
“Không cần thử nữa,”Noãn Noãn nói, “IQ của em chắc chắn cao hơn anh.”
“Cái đó cũng chưa chắc.”
“Hay là thử đánh cượcxem, nếu như IQ của em cao hơn anh, anh phải đưa em tới Noãn Noãn.”
“Em nói đúng đấy,” tôigật đầu, “IQ của em chắc chắn cao hơn anh.”
Tới Bài Vân Môn, cũngvừa đúng dạo hết nửa phía đông của dãy hành lang. Chúng tôi ngoành sang hướngBắc, đi thẳng tới núi Vạn Thọ.
Từ Bài Vân Môn đi menlên theo núi Vạn Thọ, lần lượt thấy Nhị Cung Môn, Bài Vân Điện, Đức Huy Điện vàPhật Hương Các.
Những kiến trúc này trảitừ nam tới bắc, từ thấp lên cao, tăng dần t tầng thế núi, cảnh sắc hùng vĩ.
Bài Vân Điện tầng tầngtrùng điệp, ngói lưu ly bảy màu sặc sỡ, là nơi Từ Hy nhận lễ mỗi lần mừng thọ.
Bên trong trưng bàynhững món quà các vương công đại thần mừng thọ Từ Hy 70 tuổi, còn có cả một bứctranh sơn dầu vẽ Từ Hy.
Từ Bài Vân Điện tới ĐứcHuy Điện, leo tiếp 114 bậc cầu thang, là tới Phật Hương Các.
Cầu thang 114 bậc caochừng 20 mét, bằng một tòa nhà sáu tầng, đội hẳn Phật Hương Các lên cao.
Từ dưới nhìn lên PhậtHương Các cheo leo nơi đỉnh núi, cảm tưởng như cao ngút chọc trời.
“Mình không leo đâu,mình sợ độ cao.” Chân Vương Khắc đã hơi bủn rủn.
“Nào,” cậu em tôi ngồixổm xuống, quay lưng về phía Vương Khắc, “mình cõng bạn.”
“Cảm ơn.” Tôi ngồi lênlưng cậu ta. “Vất vả cho chú quá, chú thật chu đáo.”
“Mấy tuổi đầu rồi mà cònđùa nữa.” Cậu ta đứng phắt dậy.
Tôi vồ phải một con ếch,cả Noãn Noãn và Vương Khắc đều bật cười.
“Noãn Noãn,” tôi hỏi,“em sợ độ cao không?”
“Không,” Noãn Noãn trảlời, “em thích độ cao.”
“Như chơi xếp hình ấyhả?”
“Đúng thế.” Noãn Noãnbật cười.
Mọi người đều đã đi xacả rồi, bốn chúng tôi vì bệnh sợ độ cao của Vương Khắc vẫn cắm rễ lại đây. NoãnNoãn đưa ra một sáng kiến: cậu em khóa dưới tôi sẽ đi trước dắt tay Vương Khắc,tôi và Noãn Noãn đi sau phụ trách cản tầm nhìn của cô bạn này.
Chúng tôi nhất trí làmnhư vậy, cậu em tôi tay phải dắt Vương Khắc, tôi và Noãn Noãn một phải một tráiáp sát đằng sau, còn Vương Khắc thì cúi gằm mặt, không nhìn lên cũng chẳng nhìnxuống, bước dần từng bước lên trên.
Leo mãi leo mãi, NoãnNoãn đột nhiên nói: “Từ Hy quả là tốn nhiều tâm huyết.”
Vương Khắc dường như khákinh ngạc, quay đầu lại nhìn một cái, rồi lập tức quay lên.
“Bậc thang dốc thế này,Từ Hy không thể tự mình leo, chắc chắn phải có người khiêng lên. Từ Hy biếtnguyên nhân yếu kém của người Trung Quốc là do thể chất không kiện toàn, nênmới xây bậc thang siêu dốc, để người đỡ bà ta rèn luyện sức khỏe. Khi Từ Hyngồi giữa kiệu nhìn mấy người đang khiêng mình, nhất định rưng rưng nước mắt.”Noãn Noãn nói: “Vì thế mới nói Từ Hy quả tốn nhiều tâm huyết.”
“Noãn Noãn,” Vương Khắcphá lên cười, “cậu nói kiểu gì thế?”
Noãn Noãn cười đắc ý,tiếng cười vừa dứt, chúng tôi đã lên tới Phật Hương Các.
Phật Hương Các được xâydựa triền núi, cao 41 mét, có tám mặt, ba tầng lầu, bốn lớp mái, vô cùng uynghi.
Bên trong có thờ một photượng Quan Âm nghìn tay bằng đất, cao chừng ba mét.
Cứ đến mùng một và mườilăm hàng tháng, Từ Hy lại đến đây dâng hương cúng Phật, những ngày còn lại hẳnđều có thể tùy tiện sát sinh.
Phật Hương Các nằm ởtrung tâm Di Hòa Viên, từ đây nhìn xuống, có thể thu hết cảnh đẹp của Di HòaViên vào tầm mắt.
Nhìn ra Tiên Đảo nằmgiữa hồ Côn Minh, rồi Trường Đê, Thạch Kiều, xa xa phía tây là núi Ngọc Tuyềnvà dãy Tây Sơn, nước hồ trong xanh sắc núi biêng biếc, lầu gác thanh nhã, khiếnlòng người cũng vui vẻ thoải mái.
Chúng tôi xuống núi theođường cũ, vốn lo không biết Vương Khắc sẽ xuống núi thế nào, nhưng rồi hơn haimươi bạn sinh viên quây thành ba vòng tròn, lấy Vương Khắc là tâm, cả đoànngười từ từ xuống núi.
Vương Khắc lúc đầu cònthấy ngại, về sau lại cảm thấy buồn cười, chúng tôi cũng cười cười nói nói suốtchặng đi xuống.
Quay về Bài Vân Môn, lạiđi bộ men theo bờ tây Trường Lang, đi hết Trường Lang liền trông thấy một conthuyền đá.
Thuyền đá có tên làthuyền Thanh Yến, lấy ý từ câu “hà thanh hải yến”, dài 36 mét, neo bên bờ hồCôn Minh.
Thuyền đá được đẽo dựngtừ đá cẩm thạch trắng, bên trên có hai tầng lầu mang phong cách phương Tây, cònphần mái là mái hiên kiểu Trung Quốc.
Sàn thuyền được lát đáhoa, cửa sổ khảm kính màu, trên nền đá cẩm thạch trắng càng hiện ra tinh xảohoa lệ.
Kính màu khiến người taliên tưởng đến phong cách trang trí nhà thờ phương Tây, hơn nữa bánh lái haibên mạn thuyền cũng mô phỏng theo thuyền hơi nước của phương Tây, vì vậy có thểnói thuyền đá chính là sản vật kết hợp giữa Đông và Tây, là một biểu tượng quantrọng của Di Hòa Viên.
Thuyền Thanh Yến là nơiTừ Hy ngắm cảnh hồ và thưởng thức yến tiệc, có lúc còn sai cung nữ và thái giámhóa trang thành người cá.
Đáng tiếc con thuyền đánày đã không thể chạy trên mặt nước, mà cũng chẳng chở nổi gi­ang sơn nhàThanh.
Chúng tôi ở trên thuyềnThanh Yến xử lý mấy kiểu ảnh cuối xong, bèn tới phố Tô Châu sau núi Vạn Thọ.
Phố Tô Châu nằm hai bênbờ sông Tô Châu sau núi, xây mô phỏng theo những con phố ven sông ở vùng sôngnước Gi­ang N
Cả con phố dài gần 300mét, được sông Tô Châu chia làm hai dãy lầu ốc, nối với nhau bằng các cây cầugỗ hoặc cầu đá.
Sông Tô Châu quanh couốn lượn, thoắt rộng thoắt hẹp, kiến trúc hai bên bờ tuy đa dạng nhưng đều mangphong cách đơn giản thanh nhã, được xây bằng gỗ kết hợp gạch xám ngói xanh. Bờsông kè bằng đá.
Điều này khiến tôi nhớđến bài Nguyên khúc “Thiên tịnh sa – Thu tư” từng miêu tả: Tiểu kiều, lưu thủy,nhân gia.
Trên phố Tô Châu, biểnhiệu cửa tiệm hai bên bờ đều mang dáng vẻ cổ xưa, rèm vải, màn che, cờ xướngđều được dùng làm biển hiệu.
Hoàng hậu đời Thanhthích dong thuyền du ngoạn tại đây, kẻ làm người ở trong tiệm đều do các tháigiám cung nữ sắm vai.
Hàng trăm năm trước, nơiđây từng có những cửa tiệm phục vụ tốt nhất thế giới, bởi mỗi khi khách hàngbước vào nhân viên trong tiệm đều quỳ xuống nghênh tiếp.
Tôi và Noãn Noãn thả bộdọc theo con phố, phía xa cây cối um tùm một màu xanh biếc, bờ sông liễu rủthướt tha, trên sông thuyền nhỏ bơi qua bơi lại; nếu như không thỉnh thoảng lạithấy những biển báo nhắc nhở du khách cẩn thận kẻo ngã xuống sông, mọi thứ đềukhiến người ta như thể chìm trong một thế ngoại đào viên của thế kỷ 18.
Chúng tôi nhìn thấy mộtlá cờ trắng viền mép đỏ bên trên có viết hai chữ “Tiền Trang[22]”, bèn tò mòbước vào.
Hóa ra phố Tô Châu gi­aodịch bằng tiền đồng và nguyên bảo[23], Tiền Trang chính là điểm đổi nhân dân tệsang tiền đồng và nguyên bảo, một tệ đổi được một đồng tiền đồng.
Tôi và Noãn Noãn đổi mộtít tiền đồng và nguyên bảo, rồi bước vàorà quán bên cạnh uống trà nói chuyện.
Ngồi trên tầng hai tràquán, nhìn ra những cây cầu nhỏ vất qua mặt nước, tưởng tượng miền sông nước Gi­angNam thuở xưa có chăng cũng giống như cảnh đang trước mắt.
Thời gi­an cũng giốngnhư nước sông Tô Châu, cứ chậm rãi chậm rãi, lặng lẽ chảy.
“Đồ bán ở đây nhất địnhrất rẻ,” tôi nói.
“Sao công tử lại nóivậy?” Noãn Noãn nói.
“Ý?” tôi nói, “cách nóicủa em thay đổi rồi.”
“Hoàn cảnh xô đẩy,” NoãnNoãn nói.
“Xin cô nương trở lạithế kỷ 21, có được chăng?”
“Được thôi,” Noãn Noãncười khúc khích, “anh nói đi xem nào.”
“Lúc dạo phố, Từ Hy hỏi:Cái áo này bao nhiêu tiền? Cung nữ đáp: Mười lạng bạc ạ. Từ Hy nói: Đắt quá.Cung nữ lập tức quỳ xuống dập đầu khóc than: Nô tài đáng chết!” tôi nói: “Kẻbán đắt đều bị giết sạch, tự nhiên sẽ có truyền thống bán rẻ.”
“Lời công tử hẳn là nóixằng.”
“Hở?”
“Nói nhảm!” Noãn Noãnlại bật cười.
Rời khỏi trà quán, chúngtôi đi qua một cây cầu đá sang phố đối diện, trông thấy hàng chữ đen trên lá cờtrắng: Coi chữ.
“Anh chỉ nghe qua có coibói với đo chữ, coi chữ là cái gì?” tôi hỏi Noãn Noãn.
Noãn Noãn lắc đầu, nói:“Vào coi
Một ông lão râu dài đếnngực ngồi nghiêm trang trong trạm quán, bên cạnh có hàng chữ nhỏ: Nămđồng tiền.
Tôi và Noãn Noãn quaysang nhìn nhau, cùng gật gật đầu, rồi ngồi xuống.
“Viết lên tờ giấy này,cả hàng ngang lẫn hàng dọc, mỗi hàng khoảng mười chữ.” Ông lão đưa cho chúngtôi hai tờ giấy, nói: “Viết nhiều hơn vài chữ cũng không sao, số chữ hàng nganghàng dọc khác nhau cũng không sao.”
Tôi nghĩ một chút, rồiviết hàng dọc trước: Làm chuyện gi­an tà, tận tụy đốt hương chẳng ích.
Rồi viết đến hàng ngang:Có lòng chính trực, gặp ta chẳng lạy sao đành.
“Đây là cái gì thế?”Noãn Noãn hỏi.
“Là câu đối trong miếuThành Hoàng ở Đài Nam,” tôi nói.
“Anh tỏ vẻ chứ gì?” NoãnNoãn cười rất vui vẻ.
“Đây là thói quen xấucủa kẻ mọt sách, bị em nhìn thấu rồi,” tôi nói.
Noãn Noãn cũng nghĩ mộtlúc, rồi viết hàng ngang trước: Biết dụng tâm phản tặc tự tiêu, tự xưa hiểubinh không hiếu chiến.
Rồi viết đến hàng dọc:Không hiểu chuyện khoan nghiêm nhầm lẫn, về sau phải suy xét tỏ tường.
“Đây là câu đối trongđền Vũ Hầu ở Thành Đô,” Noãn Noãn nói.
“Em cũng có thói quen xấucủa kẻ mọt sách hả?”
“Đúng thế,” Noãn Noãncười nói. “Nhưng em mọt hơn, vì em nhiều chữ hơn anh.”
Chúng tôi đưa hai tờgiấy cho ông lão, ông ta chỉ liếc qua một cái liền hỏi tôi: “Anh đây viết chữPhồn thể[24]?”
“Vâng ạ,” tôi nói, “Cháutừ Đài Loan đến.”
“Thảo nào.” Ông lão khẽgật đầu.
“Có phải người viết chữPhồn thể sẽ có vận mệnh khá tốt không?” tôi hỏi.
“Tôi chỉ xem tính cách,không xem mệnh,” ông lão nói.
Ông lão này bảnh thật,nói chuyện chẳng cười cợt chút nào.
“Cách sắp xếp hàng dọcvà hàng ngang không giống nhau, về cơ bản sẽ có chín loại thế này ├, ┤, ┼, ┬,┴, ┌, ┐, └, ┘đại diện cho suy nghĩ cơ bản của mỗi người.” Ông lão chấm bútxuống nghiên mực, vừa viết lên giấy vừa giảng giải: “Của anh đây là ┼ à, làcách viết duy nhất có hàng ngang xuyên qua hàng dọc, suy nghĩ khác biệt, thườngbất đồng với người khác. Của cô đây là ┴, suy nghĩ cẩn trọng tỉ mỉ, không dễmắc sai lầm.”
“Vậy còn những cái khácthì sao?” tôi hỏi.
“Hỏi nữa phải trả thêmmột đồng tiền,” ông lão nói. “Câu này tạm không thu tiền, về sau là không đượcđâu đấy. Nói một cách đơn giản, cách viết thường thấy nhất ở người bình thườnglà ├ và ┤, suy nghĩ dễ thiên về một phía, không biết suy nghĩ từ một gócđộ khác.”
Tôi và Noãn Noãn đềukhông dám mở miệng, chỉ sợ hở ra lại phải đưa thêm một đồng tiền nữa. Ông lãouống ngụm trà xong, rồi nói tiếp: “Viết hàng ngang hay hàng dọc trước thể hiệnphong cách hành sự. Anh viết hàng dọc trước, cúi đầu về phía trước, hành độngtích cực; lại vừa hay kết hợp với kiểu ┼, suy nghĩ độc đáo sẽ càng rõ ràng,cũng sẽ không quan tâ tới ý kiến của người khác. Cô viết hàng ngang trước, phàmchuyện gì cũng cân nhắc trước sau, lấy an định làm đầu, lại kết hợp với kiểu ┴,suy nghĩ sẽ càng bình tĩnh, thời gi­an và số lần suy nghĩ sẽ càng nhiều.”
“Loại nào thì tốt hơn?”Tôi nhỡ hỏi xong liền đưa tay bịt miệng.
Ông lão không trả lời,bưng cốc trà lên uống một ngụm. Tôi lấy ra một đồng tiền đặt lên bàn, ông tamới nói tiếp: “Người Trung Quốc theo đạo Trung Dung, vạn sự đều không có gì làtốt xấu tuyệt đối. Hành sự quá tích cực dễ liều lĩnh; suy nghĩ quá nhiều dễgiậm chân tại chỗ. Hai người đều có khuyết điểm, điểm yếu của anh là không màngtrước sau, chăm chăm làm theo ý mình; điểm yếu của cô là chần chừ do dự, hànhđộng không dứt khoát.”
“Hai vị hãy xem.” Ônglão hai tay cầm hai tờ giấy tôi và Noãn Noãn viết, nói: “Hai vị dù viết dọc hayngang, hàng chữ đều rất thẳng. Hàng ngang chỉ không gi­an, hàng dọc chỉ thời gi­an.Hàng dọc thẳng chứng tỏ hai vị lúc nào cũng có thể tu tỉnh bản thân, có nănglực cảnh tỉnh; hàng ngang thẳng chứng tỏ hai vị muốn cải thiện hoàn cảnh, hơnnữa còn muốn dẫn dắt người bên cạnh đi theo hướng đúng. Điều này vừa hay có thểbù đắp chút ít cho điểm yếu của hai người.”
Ông lão nói xong, thu tờgiấy lại trước mặt, đặt lên mặt bàn, vuốt thẳng, rồi nói tiếp: “Nhìn từ nétchữ, anh dùng lực viết mạnh, hành sự dũng cảm; nét chữ quá thẳng, hành sự cứngnhắc, không biết sửa đổi. Ngay như chữ ‘ta’ này...”
Ông lão dùng bút khoangtròn chữ “ta” tôi vừa viết, nói:
“Nét móc góc dưới bên tráiquá sắc, nét chấm thu bút góc trên bên phải quá lớn, lực dùng lại mạnh nhấttrong cả chữ, thể hiện anh có tính cách góc cạnh, dễ đắc tội với người khác màkhông biết. Quan trọng nhất là, chữ của anh quá ‘vuông’, dường như mỗi chữ khiviết, xung quanh đều đóng thêm một cái khung vuông, nhưng trên giấy trắng hoàntoàn không có khung, khung được vẽ lên trong lòng anh, đấy chính là sự tróibuộc trong anh.”
“Cô đây thì không có vấnđề gì.” Ánh mắt ông lão chuyển sang tờ giấy Noãn Noãn viết, ông nói:
“Lực viết vừa đủ, viếtliền mạch không ngắt nét, giữa các nét bút vô cùng hài hòa, thể hiện cô làngười có tính cách dễ gần, nhân duyên rất tốt. Đáng tiếc là nét bút cuối cùngvừa yếu lại không rõ ràng, khoảng cách giữa các chữ có hiện tượng càng lúc càngsát lại, do đó cái cô thiếu là dũng khí và quyết tâm hành động.”
“Vậy cô ấy nên làm thếnào?” Tôi lại lấy một đồng tiền đặt lên trước mặt ông.
“Hành sự không nên nghĩquá nhiều, đối với người cũng không nên quá tốt,” ông lão nói.
“Vậy còn cháu?” Tôi đangchuẩn bị móc tiền ra thì ông lão đã xua xua tay.
“Câu hỏi này xin miễncho lão không trả lời, sự trói buộc trong anh chỉ có thể tự mình tháo gỡ màthôi.”
Ông lão nói xong bèn đưatay ra hiệu “Mời”, tôi và Noãn Noãn đành đứng dậy rời đi.
“Xin đợi đã,” ông lãogọi chúng tôi lại, “chữ viết là thứ có thể thay đổi, mấy năm nữa có lẽ sẽ khôngcòn giống bây giờ nữa. Sau này hai người có thể so sánh với chữ trên giấy này.”Ông đưa hai tờ giấy ban nãy cho chúng tôi, Noãn Noãn giơ tay ra nhận.
Tôi chỉ đi hai bước, rồilại quay lại đặt một đồng tiền xuống trước mặt ông lão, hỏi: “Xin hỏi cháu vàcô ấy có thích hợp không?”
“Cô cậu có hai người, vìvậy tính là hai câu hỏi,” ông lão nói.
Tôi đành móc ra một đồngtiền nữa đặt lên bàn.
“Anh hỏi về tính cách?”ông lão nói.
“Phải.” Tôi nói xong,liền giơ tay phải nắm lấy một đồng tiền trên bà
Ông lão tỏ vẻ kinh ngạc,tôi nói: “Vì ông cũng hỏi một câu.”
Ông lão lần đầu tiên khẽnở một nụ cười, nói: “Như cá gặp nước, ý khí tương đầu.”
Tay phải tôi nắm chặtlấy đồng tiền, cả nắm tay đập lên mặt bàn, đồng tiền va vào bàn gỗ phát ra mộttiếng khô đét.
“Còn nữa...” Noãn Noãnđang ở bên cạnh, tôi không dám hỏi thẳng, nhưng vẫn thu hết can đảm, nói: “Vídụ như, một nam một nữ, ngoài ý khí tương đầu ra, còn có gì khác, cũng tươngđầu không?”
Ông lão nắm lấy đồngtiền, tay phải thuận thế tung lên trời, đồng tiền vẽ lên một đường vòng cungtrong không trung, rồi rơi tõm một tiếng xuống sông Tô Châu.
“Câu hỏi này phải hỏiông trời,” ông lão nói.
Rời khỏi trạm quán, tôivà Noãn Noãn đều như có tâm sự, chẳng ai nói câu nào.
“Em thấy ông lão vừa rồithế nào?”
Tôi nói xong, bèn đưamột đồng tiền cho Noãn Noãn, em đưa tay nhận lấy.
“Rất kỳ quái.” Noãn Noãnlại đưa đồng tiền cho tôi, hỏi: “Anh thấy sao?”
“Không phải rất kỳ quái,”tôi nói, “mà là cực kỳ cực kỳ kỳ quái.”
Nói rồi chúng tôi nhìnnhau đầy hàm ý, cùng bật cười.
Mọi người tập trung trênmột chiếc cầu đá hổng cao ngang tòa nhà hai tầng, sau đó rời Di Hòa Viên theođường Bắc Cung Môn.
Bất luận là ngồi trênxe, ăn cơm trong căng tin trường, hay lúc tắm rửa, trong đầu tôi đều khôngngừng hiện lên bộ râu của ông lão.
Tắm rửa xong tới giảngđường tán phét, hỏi rất nhiều người xem có coi chữ ở chỗ ông lão ấy không?
Kết quả mọi người đềuchỉ đi qua chứ không vào coi chữ; duy có cậu em khóa dưới tôi là ngồi xuốngcoi.
“Em cứ nghĩ là coi vềnhân duyên, nên mới để ông ta coi chữ,” cậu ta nói.
Cậu ta kể ông lão cònchưa mở lời, cậu ta đã bô bô ra ngày tháng năm sinh, còn hỏi xem nhân duyên củamình có phải ở phương bắc không?
“Nhân duyên của cậu trênnúi cao, nói là phương Bắc so với Đài Loan cũng không sai,” tôi nói chen vào.
“Sao lại là ở núi cao?”Cậu ta tò mò.
“Thiếu Lâm Tự trên núicao,” tôi nói, “cậu có mệnh xuất gia.”
“Anh này,” cậu ta nhănnhó mặt mày, “đừng có đùa nữa.”
“Được,” tôi cười cười,“thế ông lão nói thế nào?”
“Ông ấy nói: không coinhân duyên, chỉ xem tính cách. Thế là em đành ngoan ngoãn viết chữ.” Cậu ta đưamảnh giấy mình viết cho tôi, hàng dọc viết: Tôi đói bụng quá muốn về nhà ăncơm.
Hàng ngang viết: Ôngkhông xem nhân duyên thì ngồi đây làm gì.
Hai hàng xếp thành hình┬, không thẳng cũng không lệch, cong cong như hình chữ S.
Dáng chữ xiêu xiêu vẹovẹo, chữ to chữ nhỏ không đều.
Ông lão nói suy nghĩ củacậu ta không theo lý lẽ thông thường, không quy phạm, dễ tùy tiện xằng bậy;nhưng vì tính cách tốt, nên nét chữ tùy ý lại là một dạng phúc báo.
“Đúng rồi,” tôi nói,“sao cậu lại muốn hỏi nhân duyên?”
Cậu chàng ra hiệu tôi hạâm lượng xuống, rồi mới nói khẽ: “Bước ra ngoài cái rồi nói.” Nói rồi cậu ta đira ngoài giảng đường, tôi cũng đứng lên đi một bước rồi dừng lại.
“Kìa anh,” cậu ta nói,“sao thế?”
“Cậu chỉ nói bước mộtcái thôi mà,” tôi nói.
Cậu ta chạy lại, hoàntoàn mất kiên nhẫn đẩy thẳng tôi ra khỏi giảng đường.
Đã cách xa khu giảngđường, cậu em khóa dưới tìm một chỗ yên tĩnh không người, chúng tôi ngồi bệtxuống đất.
“Anh ạ,” cậu ta mởmiệng, “anh có biết em thích Vương Khắc không?”
“Cũng nhìn ra,” tôi nói.
“Tinh thế sao?” Cậu tatỏ vẻ kinh ngạc.
“Có thằng đần mới khôngnhận ra,” tôi nói. “Thế cậu thích Vương Khắc, vậy thì sao?”
“Sáng ngày kia chúng taphải về Đài Loan rồi, em muốn...” Thái độ cậu ta có vẻ ngại ngùng.
Tôi cũng sực nhớ ra.
Đúng rồi, sắp phải vềrồi, cũng nên về rồi.
Mấy ngày nay ở Bắc Kinh,chẳng hề có ý nghĩ nhớ nhà, nhất thời quên rằng mình hoàn toàn chẳng thuộc vềnơi đây
Nhưng bất kể bản thân cóquen hay thích nơi này, cuối cùng cũng phải trở về thôi.
“Sắp về Đài Loan rồi,vậy nên?” tôi định thần lại, hỏi.
“Em muốn nói với VươngKhắc, là em thích cô ấy,” cậu ta nói.
“Vậy tốt quá rồi,” tôinói.
“Nhưng mà nếu cô ấy cũngthích em, thì phải làm thế nào?”
“Cậu thích cô ấy, cô ấycũng thích cậu, vui vẻ thế còn gì?”
“Em ở Đài Loan, cònVương Khắc ở tận Bắc Kinh đấy,” giọng cậu ta hơi kích động, “đường xá xa xôi,lại còn cách cả co biển Đài Loan, về sau sao mà tiếp tục được?”
“Vậy thì đừng nói với côấy nữa, cứ coi như một đoạn ký ức đẹp trong đời thôi.”
“Em sợ sau này đến giàvẫn cô đơn một mình, dắt con chó già đi dạo trong công viên, lại cúi xuống lẩmbẩm với nó: Hồi trẻ tao từng thích một cô gái đấy, nhưng tao không nói với côấy, đây là di hận lớn nhất trong đời tao. Nói xong nước mắt còn rơi lã chã. Màcon chó già chỉ có thể ăng ẳng mấy tiếng, liếm liếm những giọt nước mắt nơikhóe mắt em. Rồi sau em lặng lẽ ngồi lên băng ghế đá tróc sơn trong công viên,nhìn ánh tà dương xuống núi nơi chân trời. Màn đêm buông xuống, bóng hình mộtngười một chó cứ nhạt nhòa dần trong đêm đen.”
Cậu ta càng nói càngcuống, càng cuống càng nhanh, nói liền một mạch chẳng dừng lấy hơi.
“Cậu đi viết tiểu thuyếtđược rồi đấy,” tôi nói.
“Em nghiêm túc đấy,” cậuta nói. “Anh, anh chẳng cũng
“Cậu nhận ra à?”
“Em cũng có phải thằngngốc đâu,” cậu ta nói. “Anh định làm thế nào?”
Cậu em, anh lớn hơn cậuhai tuổi. Ở tuổi này của bọn anh, cứ tăng thêm một tuổi là những thuần khiếtlại chết đi một ít.
Anh cũng từng khao khátmột tình yêu kiểu “Dậu đông hái cúc vàng hoa, núi Nam thơ thới lòng ta cảmhoài”[25] như Đào Uyên Minh; nhưng hoa cúc đã khô héo trong thực tại, còn anhcũng chẳng thong dong được nữa.
Đây không phải thế giớinơi ta thích em, em thích ta là đôi mình có thể bên nhau.
Thế giới này có núi, cóbiển, cũng có những bức tường ngăn cách, chứ chẳng hề bằng phẳng như chúng tatưởng tượng.
Tôi không thể nói vớiNoãn Noãn rằng tôi thích em, hoặc như lời ông lão coi chữ trên phố Tô Châu đãnói, đây là gút trói buộc trong tôi, là khung vuông tôi tự vẽ lên trong lòng.
Tôi không thể vượt quacái khung ấy, nếu như vì thế mà phải dắt chó dạo bộ trong công viên, thì cũngđành nhận vậy.
“Mặc anh định thế nào,”tôi nói, “cậu cứ nói với Vương Khắc đi.”
“Ngộ nhỡ cô ấy nói thíchem thì sao?” cậu em nói.
“Cậu đã tự nói là ‘ngộnhỡ’ rồi mà.”
“Đúng vậy, em nghĩ nhiềuquá rồi.” Cậu ta như bỗng ngộ ra chân lý. “Nếu như em nói với Vương Khắc làthích cô ấy, chắc cô ấy sẽ nói: chúng ta cứ là đồng bào của nhau thì tốt hơn,không nên là người yêu.”
“Anh cũng nghĩ thế
“Thoải mái hơn nhiềurồi,” cậu ta cười cười nói. “Ngày mai em sẽ tìm cơ hội nói với cô ấy, dù gìcũng nói ra, sau này sẽ không phải ôm di hận nữa.”
Cậu em dường như đã hấtđược tảng đá đè nặng trong tim, bắt đầu bô bô ba la kể với tôi mấy chuyện vụnvặt xảy ra trong ngày.
Cậu ta còn giữ mộtnguyên bảo đổi ở phố Tô Châu làm kỷ niệm.
Lúc tôi đứng dậy địnhquay lại giảng đường, cậu ta đột nhiên nói: “Anh này, như thế có phải đau xótlắm không?”
“Hả?”
“Em thấy mừng vì VươngKhắc sẽ từ chối em, như thế có phải xót xa lắm không?” Cậu ta cười gượng.
Tôi không sao trả lờiđược câu hỏi này, lại ngồi xuống bên cậu ta.
Tận đến khi quay về kýtúc xá nghỉ ngơi, chúng tôi đều chẳng nói thêm câu nào.

Online : 1 Daily : 1 Total : 73
Time : 00:04 Date : 26/12/24