Ngày hôm sau tỉnh dậy,tôi nhảy một phát từ giường trên xuống, đây là thói quen hình thành từ hồi cònhọc đại học.
Một mặt có thể tức tốctỉnh táo mà chạy cho kịp tiết đầu tiên, mặt khác, nhỡ may đáp xuống không thànhcông, cũng có đầy đủ lý do để không phải lên lớp.
Nhưng hôm nay tuy hạcánh thành công, song hai chân lại mỏi nhừ.
Tôi gần như không đđược.
May mà đánh răng rửa mặtvới ăn sáng không cần dùng đến chân, nhưng chặng đường đến giảng đường thì thậtlê thê.
“Này.” Vừa bước vàogiảng đường, Noãn Noãn liền đưa một lọ gì đó cho tôi.
Tôi cầm trên tay quansát tỉ mỉ, là thuốc trắng Vân Nam dạng xịt.
“Hiệu nghiệm lắm đấy,”em lại nói.
Tôi xắn ống quần, xịtmỗi bên bắp chân ba phát, cảm giác mát lạnh, đau tê dường như cũng dần dần tanbiến.
Trầm ngâm vài giây, tôilập tức đứng dậy chạy khỏi giảng đường.
“Anh đi đâu đấy?” TiếngNoãn Noãn với theo sau lưng. “Sắp vào giờ rồi.”
“Đùi cũng cần phải phunnữa,” tôi nói, đầu vẫn không ngoảnh lại.
“Thật là,” Noãn Noãnthấy tôi từ nhà vệ sinh quay lại bèn nói.
Thật là làm sao? Lẽ nàotôi có thể tụt quần giữa giảng đường phun thuốc lên đùi sao?
Hôm nay nghe nói ngườiđứng lớp là một giáo sư đại học, sẽ giảng về đặc sắc ngôn ngữ của tiếng Hán.
Vốn nghĩ chắc sẽ là mộthọc giả già nua, người như vậy thường có thể kiêm cả ảo thuật gia lẫn nhà thôimiên. Tức là vừa sẽ làm ảo thuật khiến mặt bàn có lực hấp dẫn, hút dính lấy mặtbạn; lại cũng là một nhà thôi miên dùng ngữ điệu giảng bài để ru bạn ngủ đi ngủđi.
Thế nhưng vị giáo sư nàytuy đã hơn 60 tuổi, song giảng bài lại rất hóm hỉnh thú vị, giọng điệu nhẹnhàng không đao to búa lớn.
Bở đám sinh viên chúngtôi đến từ những khoa khác nhau, nên thầy hoàn toàn không giảng những lý luậnuyên thâm.
Thầy nói từng âm từngchữ trong tiếng Trung đều có tính sắp xếp kết hợp mạnh, cách ngắt câu khácnhau, ý nghĩa cũng khác nhau. Thậm chí còn thường thấy những câu đọc xuôi cũngđược, mà đọc ngược cũng xong.
Ví dụ như “Trẻ con ănrau cải không thể hư hỏng” câu này sau khi sắp xếp tập hợp lại, có thể trởthành: “Trẻ con không thể ăn rau cải hư hỏng”, “Trẻ con hư hỏng không thể ănrau cải” đều có nghĩa cả.
Lại có thể trở thành“Rau cải ăn trẻ con không thể hư hỏng”, tuy rằng câu này chỉ có thể xuất hiệntrong mấy phim kinh dị.
Tiếng Anh phân làm cácthời thì, là bởi coi trọng thời gi­an, vì vậy nó là ngôn ngữ mang tính khoahọc; tiếng Trung không có thời thì, vì người Trung Quốc không chú trọng thời gi­an,không có quan niệm về thời gi­an.
“Đó là tán nhăng cuộithôi. Một động từ có ba cách viết, đúng là nhàn cư rửng mỡ. Thêm vào một từbiểu thị thời quá khứ chẳng phải là xong sao, hà tất phải khổ sở phân biệt. Đờingười các thứ phải học nhiều vô vàn, đừng để động từ làm khó mình.” Thầy mỉmcười. “Đây chính là Phật.”
Tiếng Anh nói a book, adesk, a car, a tree, a man... đều chỉ có một chữ “a”, đơn giản; tiếng Trung lạicó cách nói một cây, một hạt, một tờ, một cái, một quyển, một chiếc, một cỗ...,quá phức tạp.
“Đó là bởi người TrungQuốc biết vạn sự vạn vật đều có tính đặc trưng riêng, vì vậy đơn vị đo lườngphải khác nhau, biểu thị sự tôn trọng.” Thầy cười lớn. “Đây chính là Đạo.”
Sức sống của tiếng Trungrất mạnh, một từ có thể có bao nhiêu nghĩa quan hệ mật thiết với từ tính củanó.
“Bạn sinh viên nào cóthể lấy một ví dụ? Nếu lấy hay, tôi sẽ đích thân viết hai chữ ‘Tài tử’ tặng bạnđó.”
Thầy nói đùa: “Lên mạngbán, có lẽ cũng đáng mấy tiền đấy.”
“Chữ bút lông của vị giáosư này cực kỳ đẹp,” Noãn Noãn thì thầm nói với tôi, “Lương Lương, thử xem?”
Tôi lắc đầu.
Tôi là người khiêm tốn,lẽ nào tài hoa của tôi cao tám đấu cũng phải để mọi người biết đến hay sao?
Cậu em khóa dưới độtnhiên giơ tay, làm tôi sợ thót tim, thầm nghĩ tên tiểu tử này điên rồi.
Chỉ thấy thầy giáo gậtđầu nói: “Mời.”
“Sàng tiền minh nguyệtquang, mỹ nữ lai thưởng quang; y phục thoát quang quang, cộng độ hảo thờiquang,” Cậu ta đứng dậy nói. “Bốn chữ ‘quang’ này đều có ý nghĩa khác nhau.”
“Bạn sinh viên này đếntừ Đài Loan phải không?” thầy hỏi.
“Dạ.” Cậu ta gật đầu.
“Thật có dũng khí,” thầygiáo lại cười ha hả, “thiếu niên anh hùng.”
Xấu hổ quá, thật đángxấu hổ. Tôi không ngẩng nổi đầu dậy.
“Vậy lát nữa thầy viếtcho em chữ ‘tài tử’ hay ‘thiếu niên anh hùng’ nhỉ?” cậu ta nhỏ giọng hỏi tôi.
“Ngậm mồm vào,” tôinghiến răng nói.
Thầy giáo tiếp tục đểsinh viên Đài Loan cùng sinh viên Bắc Kinh thảo luận về sự khác biệt giữa cáchnói hai v
Có người nói, sinh viênĐài Loan nói năng mềm mại nho nhã, ngữ điệu không quá lên bổng xuống trầm,thường dùng từ cảm thán; sinh viên Bắc Kinh nói năng hào khí, ngữ điệu cao,trầm bổng rõ ràng, dùng từ cũng khá tinh giản.
Ví dụ như sinh viên ĐàiLoan nói “Cậu thật là xinh ấy!”, sinh viên Bắc Kinh sẽ nói “Cậu xinh thật”.
Người ta nói cảm ơn,sinh viên Đài Loan sẽ nói “Đừng khách sáo”; người ta nói xin lỗi, sinh viên ĐàiLoan sẽ nói Không có gì.
Ngữ điệu luôn kéo bằng,nhỏ nhẹ chậm rãi.
Còn bất kể người ta nóicảm ơn hay xin lỗi, sinh viên Bắc Kinh đều nói “Không sao.”
Câu cuối lên giọng, ngắngọn, khá có cảm giác hào hùng.
“Chúng ta thử làm mộtcuộc thử nghiệm nhỏ xem,” sau khi mọi người rào rào nói xong, thầy giáo nói.
Thầy đặt ra một tìnhhuống: Bạn phải đi máy bay tới Bắc Kinh, muốn đi thăm Cố Cung và leo TrườngThành, trước khi ra khỏi nhà nói với mẹ xem phải ngồi máy bay mấy tiếng, mấygiờ tới Bắc Kinh, tới Bắc Kinh xong sẽ gọi về báo đã đến nơi an toàn.
Mọi người lần lượt nóixong, nội dung đều như nhau.
Kết quả phát hiện thấymột đoạn trần thuật gần 50 chữ này có vài chỗ khác nhau về cách nói.
Ví dụ, sinh viên ĐàiLoan sau cùng nói “Con sẽ gọi về nhà”; sinh viên Bắc Kinh lại nói “sẽ điện lạinhà”.
“Giờ dùng đầu ngón tayđếm xem các bạn vừa nói tổng cộng bao nhiêu chữ?” thầy nói.
Sau khi tính toán bìnhquân, sinh viên Đài Loan nói 52,4 chữ; sinh viên Bắc Kinh nói 48,
Để đánh giá khách quan,thầy giáo lại đưa ra ba tình huống nữa, kết quả cũng tương tự: trong một đoạntrần thuật gần 50 chữ, sinh viên Đài Loan bình quân dùng nhiều hơn 3 đến 4 chữ.
Tôi thấy không phục, nóivới Noãn Noãn: “Mau ra bên ngoài giảng đường. Em nói thế nào?”
“Mau ra ngoài giảngđường.” Noãn Noãn nói.
Đếm ngón tay tính, emnói ít hơn tôi một chữ.
“Cái áo này không tệ,”tôi nói.
“Áo này đẹp đấy,” NoãnNoãn đáp lại.
“Cái áo này đẹp quámất.”
“Áo này siêu đẹp.”
“Cái áo này quả thực quátuyệt.”
“Áo này siêu siêu đẹp,”Noãn Noãn cười nói. “Em vẫn dùng ít chữ hơn anh.”
“Em cãi cố. Làm gì có ainói siêu siêu đẹp.”
“Ở Bắc Kinh nói thếđấy.” Noãn Noãn cười he he.
Cuối cùng thầy giáo lấytiểu thuyết kiếm hiệp ra làm ví dụ, kết thúc bài giảng buổi sáng hôm nay.
Trong tiểu thuyết kiếmhiệp, đại hiệp Bắc Kinh vừa bước vào quán trọ đã hét: Đem rượu lại đây!
Còn đại hiệp Đài Loanlại nói: Tiểu nhị, cho ta một bình rượu.
Đã thấy rõ khác biệtchưa
Đại hiệp Đài Loan thườngkhông bỏ qua chủ từ và thụ từ trong câu, chính là “ta” và “tiểu nhị”; hơn nữađơn vị đo lường cũng rất rõ ràng, một bình hay một vò, bắt buộc phải phân biệtrõ.
Đại hiệp Bắc Kinh lạiđơn giản hơn nhiều, mặc ngươi có là tiểu nhị, tiểu tam hay là chủ tiệm, cứ đemrượu lại đây.
Rượu thì tay ai mang ramà chả giống nhau.
Vì là ta nói, nên đươngnhiên là mang ra cho ta, lẽ nào kêu ngươi đem đi tưới hoa?
Còn về đơn vị đo lường,bất kể dùng bình, vò, vại, chum, cốc, bát, nông hay sâu, cứ đựng được uống rượulà được.
Nếu như luyện đến cảnhgiới cao nhất của võ công, đại hiệp Bắc Kinh sẽ chỉ nói: “Rượu!”
Còn đại hiệp Đài Loan dùcó đạt đến cảnh giới cao nhất, có lẽ vẫn sẽ nói: “Cho bình rượu.”
Đương nhiên cũng vì vậymà đại hiệp Đài Loan thường được các quán trọ đặc biệt chào đón.
Bởi chỉ lệnh của đạihiệp Đài Loan rõ ràng, đỡ khiến người ta nhầm lẫn.
Đại hiệp Bắc Kinh chỉnói đem rượu, nhưng nếu tiểu nhị đem một vò rượu lớn cho đại hiệp Bắc Kinh, bạnđoán xem sẽ ra sao?
“Cái quái gì thế này!”đại hiệp Bắc Kinh tức tối gầm lên. “Ngươi định dìm chết ta đấy à?” Lúc đấy nhấtđịnh tiểu nhị sẽ lầm bầm rủa thầm trong miệng cái tên khốn nhà ngài cũng đâu cónói đem ra bao nhiêu rượu.
“Định làm phản hả?” Đạihiệp Bắc Kinh hừ một tiếng bèn rút kiếm ra.
Vì vậy trong tiểu thuyếtkiếm hiệp, những trận đánh đấu trong quán trọ thông thường đều xảy ra ở miềnBắc.
Từ xưa Hà Bắc bao trángsĩ bi ca khảng khái, thường là rượu vào mà đánh nhau, thế còn không bi sao?
“Vậy quán trọ ở Đài Loanthì sao ạ?” một sinh viên hỏi.
“Quán trọ Đài Loan đươngnhiên diễn ra nhiều câu chuyện ái tình lâm ly,” thầy cười cười nói. “Các bạnkhông thấy bán rượu trong quán trọ Đài Loan thường là các tiểu cô nương sao.”
Thầy nói xong, cười rấtmờ ám, rồi lập tức thu lại nụ cười, vỗ tay.
“Không tán nhăng cuộinữa, sáng mai chúng ta lại học tiếp phần Văn tự,” thầy nói. “Các bạn mau đi ăntrưa, ăn xong sẽ đi tham quan ngõ cổ.”
Ăn qua quýt bữa trưatrong nhà ăn trường, mọi người lên xe đến thẳng Cổ Lâu, leo lên lầu này có thểnhìn ra thành Bắc Kinh.
Đứng trên Cổ Lâu nhìn rakhu thành cổ Bắc Kinh và những ngõ cổ rối rắm phức tạp, tầm nhìn rất đẹp.
“Trước tiên chúng ta đidạo gần Thập Sát Hải, cảm nhận một chút,” xuống khỏi Cổ Lâu, thầy Lý nói. “Látnữa ngồi xe ba bánh dạo ngõ cổ, không cần cuốc bộ nữa.”
Thầy vừa nói dứt, tiếnghoan hô đã ầm ầm vang dội.
Tôi và Noãn Noãn tới cầuNgân Định, cây cầu đá vòm nối liền Tiền Hải và Hậu Hải của Thập Sát Hải.
Cầu dài chưa đến mườimét, rộng gần tám mét, bên dưới còn có những con thuyền nhỏ xuôi dưới vòm cầu.
Đi từ cầu Ngân Định vềphía Hậu Hải, bờ hồ cây cối sum sê, giữa vạt xanh của cây lá điểm xuyến nhữnglầu gác đền chùa cổ kính.
Mặt hồ lặng như gương,phía xa xa, Tây Sơn như ẩn như hiện, vài con thuyền nhỏ lững lờ trôi trên mặtnước, tạo nên một bức tranh sơn thủy tuyệt đẹp.
Tôi cùng Noãn Noãn đimen theo con đường phủ kín bóng cây ven hồ, tuy đang giữa mùa hạ, nhưng lại cảmthấy rất mát mẻ.
Noãn Noãn mua hai bìnhsữa chua, chia cho tôi một bình, chúng tôi ngồi bệt xuống đất, cùng phóng tầmmắt ngắm nhìn cảnh hồ.
Dòng thời gi­an dườngnhư chảy chậm lại, gần như ngưng đọng.
Tôi uống một ngụm sữachua, mùi vị rất tuyệt, cảm giác giống yagurt của Đài Loan.
“Em từng trượt băng ởđây rồi đấy,” bẵng một lúc, Noãn Noãn lên tiếng.
“Trượt băng?” Nhìn nướchồ xanh vắt màu ngọc bích trước mắt, tôi không khỏi thắc mắc: “Ở đây có sântrượt băng sao?”
“Mùa đông đến, mặt hồkết băng, chẳng phải là sân trượt băng thiên nhiên còn gì?” Noãn Noãn cười khúckhích.
“Quả nhiên ve hè khôngbiết đến băng,” tôi nói, “một người sống ở Đài Loan như anh rất khó tưởng tượngnổi.”
“Anh biết trượt băngkhông?” Noãn Noãn hỏi.
“Anh chỉ biết ăn băngthôi, không biết trượt băng.” Tôi cười hì hì, “Đến sân trượt băng anh còn chưathấy nữa là.”
“Bao giờ có cơ hội, anhvề quê em, em dạy anh trượt băng.”
“Được thôi. Em phải dạykiểu, dắt tay anh, rồi nói anh giỏi thật, anh là thiên tài ấy.”
“Mơ đấy à. Em sẽ xuống,rồi mặc kệ anh, còn đứng bên cạnh mắng anh ngốc, làm thế anh sẽ học nhanh lắm.”
“Em mà dạy như thế, anhkhông học nữa.”
“Không được, anh phảihọc.”
“Sao chứ?”
“Em muốn nhìn anh ngã.”Noãn Noãn nói xong liền cười rũ.
“Em thật là xấu gớm,”tôi nói.
“Tính từ này thì sátthực hơn rồi đấy.” Noãn Noãn vẫn cười không dứt.
Chúng tôi lại đứng dậytùy hứng dạo bộ, đi dạo ở đây thật là thoải mái.
“Em đã ở Bắc Kinh nămmùa đông rồi, mùa đông nào cũng đến đây trượt băng,” Noãn Noãn nói.
“Em tốt nghiệp đại họcrồi á?” tôi hỏi.
“Vâng,” Noãn Noãn gậtđầu, “sắp nghiên cứu sinh năm hai rồi, giờ này năm sau là em đi làm rồi.”
“Làm ở Bắc Kinh à? Hayvề quê?”
“Chắc là vẫn ở lại BắcKinh làm việc.” Noãn Noãn như thở dài, nói: “Thời gi­an xa nhà càng dài, đườngvề nhà càng xa.”
“Nếu như em ở Bắc Kinhlàm việc, anh sẽ đến Bắc Kinh tìm em,” tôi nói.
“Thật không?” Noãn Noãnmắt sáng bừng.
“Ừ.” Tôi gật đầu.
“Thế thì tốt quá, ở BắcKinh còn nhiều thứ hay lắm, em sẽ chỉ anh xem.” Noãn Noãn rất hứng thú. “Haynhất là chúng ta có thể lại đi ăn món Tứ Xuyên, món Trùng Khánh, để anh cayngất đi, chắc chắn là rất vui.”
“Nếu như vậy, anh sẽ lậptức về Đài Loan.”
“Không được, em cứ khôngcho anh về.”
Noãn Noãn cười rất vuivẻ, nét buồn vừa nãy phảng phất qua mắt em thoắt cái đã tiêu tan.
Trong lòng tôi lại cứnghĩ đến lần sau gặp lại em ở Bắc Kinh, không biết sẽ thế nào?
Cũng không biết là khinào nữa?
Và chúng tôi lúc đó, còncó thể ngây thơ đơn giản như bây giờ được không?
“He, nếu như em về quêlàm việc, thì anh không tới tìm em nữa à?” Noãn Noãn đột nhiên cất lời.
“Anh không biết Hắc LongGi­ang là nơi thế nào.” Tôi nghĩ ngợi một lúc, nói tiếp: “Có khi phải leo quamấy ngọn núi tuyết, nhảy qua mấy con sông băng, chưa biết chừng đi đến hơn nửatháng mới gặp một bóng người, hơn nữa người ở đó còn không biết nói tiếng phổthông. Quan trọng là anh không biết săn bắn, không biết phải lấy gì nhét bụngđây.”
“Xem anh tưởng tượng vềHắc Long Gi­ang thế nào kìa,” Noãn Noãn nói. “Hắc Long Gi­ang cũng tiến bộ lắmđấy.”
Xem ra ấn tượng của tôivề Hắc Long Gi­ang e rằng đã dừng lại ở cuối đời Thanh, mà có khi còn sớm hơnnữa.
“Nếu như Hắc Long Gi­angthật như anh hình dung, thì anh còn đến không?”
Noãn Noãn dừng bước,quay lại đối diện tôi.
“Noãn Noãn.” Tôi cũngdừng
“Ưm?”
“Anh sẽ đến.” Tôi bậtcười.
Noãn Noãn cũng cười, nụcười thật rạng rỡ, như ánh mặt trời mùa đông, tươi sáng mà ấm áp.
Tôi thành thật tin rằng,để thấy lại nụ cười rực rỡ của Noãn Noãn, đến Hi­malaya tôi cũng sẽ đi.
“Nhưng em phải dạy anhsăn bắn trước đã,” tôi nói.
“Cứ không đấy,” NoãnNoãn nói, “tốt nhất cứ để gấu đen cắn chết anh.”
“Gặp gấu đen thì giảchết chứ sao, gì chứ giả chết thì anh có nghề lắm.”
“Còn cả hổ Đông Bắcnữa.”
“Ờm...” tôi nói, “có khianh không đi thì hơn.”
“Không được, anh vừa hứasẽ tới mà.”
“Hứa bừa cũng có phạmpháp đâu.”
“Này.”
“Được rồi. Anh đi,” tôinói. “Nhỡ may gặp phải hổ Đông Bắc, anh sẽ nói lý với nó.”
“Hổ Đông Bắc không hiểutiếng người đâu.”
“Để gặp em, anh nghìndặm xa xôi, vượt núi băng ghềnh, chắc chắn khiến ông Trời cảm động. Ông Trời đãthấm thía cảm động rồi, huống chi là hổ Đông Bắc. Có khi nó còn ngậm ngùi xúcđộng chỉ đường cho anh cũng nên.”
“Đấy là vì nó đói muốnxỉu rồi, đột nhiên thấy thức ăn dâng đến miệng, nên ngậm ngùi xúc thì có,” NoãnNoãn vừa nói vừa cười. Tôi thấy thú vị, cũng cười hùa theo.
Tôi với Noãn Noãn vừa đivừa cười nói, lại trở về cầu Ngân Định.
Thầy Lý đã tìm được hơnhai mươi chiếc xe xích lô, cứ hai sinh viên ngồi một xe.
Thầy để sinh viên lên xetrước, rồi đi dặn dò từng xe một, không biết nói những việc gì.
Thầy đến bên xe chở tôivà Noãn Noãn, chào người lái xe là bác phu, rồi dặn dò: điểm cuối cùng là CungVương Phủ, dọc đường đi nếu chúng tôi thích có thể tùy lúc xuống xe thăm thú,nhưng không được quá lâu.
“Cứ dạo từ tốn, thảnhthơi tản bộ.” Thầy Lý mỉm cười với chúng tôi.
Xe xích lô vừa lăn bánh,Noãn Noãn bèn nói em đến Bắc Kinh lâu vậy rồi nhưng đây là lần đầu tiên đượcngồi xe ba bánh đi dạo ngõ cổ.
“Giống cô gái lớn rồingồi kiệu hoa ấy,” tôi nói.
“Hả?”
“Đều gọi là lần đầutiên.”
“Anh nhạt thật đấy.”Noãn Noãn trừng mắt lườm tôi.
“Thưa ông, nghe giọngông, chắc là người miền Nam?” Bác phu đột nhiên lên tiếng.
“Bác cứ gọi cháu bìnhthường thôi ạ.” Nghe bác ta gọi ông mà tôi rủn hết cả người. “Cháu từ Đài Loantới.”
“Thảo nào,” bác phu nói,“người Đài Loan các ngài lịch sự lễ phép lắm, con người rất tốt.”
Tôi ngượng ngùng cười,rồi quay sang Noãn Noãn nói: “He, bác ấy nói anh rất lịch sự lễ phép đấy.”
“Đấy là khách sáo thôi,”Noãn Noãn dửng dưng nói.
“Cô gái ơi, hoàn toànkhông khách sáo đâu.” Bác phu cười cười.
“Nghe thấy chưa, côgái?” Tôi lấy làm đắc ý.
Không ngờ gọi tôi làông, mà gọi Noãn Noãn chỉ là cô gái, thoắt cái đã cách tới cả hai thế hệ, điềunày khiến tôi rất đắc ý.
“Tôi thấy ông đây rấtvui tính,” bác phu nói.
“Vì hôm nay thời tiếtđẹp quá đấy ạ!” Thấy còn chưa đã, tôi không kìm nổi dang rộng hai tay hét lớn:“Quả thực quá đẹp ấy!”
“Trẻ con,” Noãn Noãnnói.
“Cô gái, cô nói gì?” tôihỏi.
Noãn Noãn quay đi khôngthèm đếm xỉa đến tôi nữa, nhưng không lâu sau lại bật cười khúc khích.
“Đúng là trẻ con,” NoãnNoãn quay sang, nhắc lại.
Mấy trăm mét bên ngoàirợp trời nhà cao tầng chen chúc, trên đường tiếng còi xe huyên náo, đèn neonthi nhau nhấp nháy; nhưng chỉ cần rẽ vào ngõ cổ, ta liền như được trở về mấytrăm năm trước, bắt gặp cuộc sống đơn sơ, giản dị của người dân Bắc Kinh.
Bà lão ngồi nghỉ lim dimtrước tứ hợp viện, ông lão ngồi kéo đàn nhị trong đại tạp viện, những con ngườinày vẫn không hề bị cuốn đi theo dòng chảy của thời đại.
Từ đường cái rẽ vào ngõcổ, tựa như đi qua đường hầm thời gi­an, chiêm ngưỡng hai thời đại khác nhau.
Ở đây không có tiếng xe,có chăng chỉ là những tiếng rao hàng trầm bổng réo rắt của những người bánrong.
Những bức tường và máingói phủ rêu xanh, những cánh cửa sơn đỏ loang lổ, những vòm cửa tróc lớp sơnvàng, những hốc trụ cửa sâu trũng, nét cổ xưa hiển hiện mọi nơi trong ngõ cổ.
Tôi và Noãn Noãn xuốngxe, bước vào một đại tạp viện, những người sống trong đó rất thân thiện chuyệntrò với chúng tôi vài câu.
Những thanh dầm mờ sơn,những bức tường sứt góc, đều khiến chúng tôi say mê nhìn ngắm.
Bác phu xe kể cho chúngtôi mọi thứ về ngõ cổ, bác nói còn có những con ngõ rộng chưa đầy nửa mét.
“Người hơi béo một chútlà lách không nổi rồi,” bác cười nói.
“Vậy nếu như hai ngườigặp nhau trong ngõ thì phải làm thế nào?” tôi quay sang hỏi Noãn Noãn.
“Dùng khinh công vậy,”Noãn Noãn cười nói, “phóc một cái là nhảy qua luôn.”
“Nhỡ hai người đều biếtkhinh công thì sao?” tôi nói. “Thế chẳng phải phóc phóc hai cái rồi binh mộttiếng à.”
Noãn Noãn mang vẻ mặtvừa tức vừa buồn cười; còn bác phu thì bật cười ha hả, tiếng cười vang mãi khắpcon ngõ.
Trong lúc cười cười nóinói, tôi bị mùi thơm thức ăn xào nấu bên đường thu hút, Noãn Noãn cũng chăm chúnhìn.
“Em muốn ăn không?” tôihỏi Noãn Noãn.
Noãn Noãn hơi ngượngnghịu, gật gật đầu.
Tôi bảo bác phu dừng xe,tiến lại gần x bên cạnh chảo dầu có một khối bột lớn đã nhào kỹ.
Hỏi là gì, thím bán hàngmới nói đây là bánh rán sữa, rồi thím véo một ít bột, dùng tay nặn thành hìnhtròn, thả bột vào chảo dầu cho nở to thành hình quả bóng, đến khi quả bánh cómàu vàng ươm thì vớt ra, lại cho lăn qua đường trắng.
Tôi mua một ít đem vềxe, chia cho Noãn Noãn cùng ăn.
Bánh rán sữa ngoài giòntrong non, vừa mềm lại vừa mịn, cắn một miếng hương sữa tỏa ra thơm phức.
Bác phu đạp xe đều đều,thỉnh thoảng còn ngâm nga hát khẽ.
Tôi và Noãn Noãn vừa ănvừa nói chuyện, vừa nhìn ngắm xung quanh.
Ở một góc ngõ hẻm thếnày, rất khó có cảm giác thời gi­an đang trôi đi, tinh thần cũng dễ dàng tĩnhlặng lại.
“Đến Cung Vương Phủ rồi.”Bác phu dừng xe.
Thầy Lý đứng trước CungVương Phủ điểm lại số người, thấy vẫn thiếu hai người nữa.
Một lúc sau, một chiếcxích lô chở cậu em khóa dưới tôi và Vương Khắc được bác phu hùng hục đạp đếnvới tốc độ nhanh nhất.
Tôi bước lại cốc cho cậuta một cái, cậu ta làm mặt khổ sở kêu không phải quên thời gi­an, mà là bị lạcđường.
Hóa ra cậu ta và VươngKhắc xuống xe đi bộ vào tham quan các ngõ, càng đi lại càng xa, càng xa lạicàng rối rắm, càng rối rắm lại càng loạn, kết quả mệt lử giữa mấy con ngõ chằngchịt, Vương Khắc còn sợ quá bật khóc.
May mà về sau có một cụgià tốt bụng dẫn hai bọn họ
Cung Vương Phủ tuy nổidanh nhờ được vua Hàm Phong ban thưởng cho Cung Thân Vương Dịch Hân, nhưng thựcsự khiến nơi đây trở nên nổi tiếng lại là vì đây từng là dinh cơ của vị sủngthần của vua Càn Long – Hòa Thân.
“Văn hóa Vương Phủ là sựkéo dài của văn hóa Cung đình, Cung Vương Phủ lại là tòa vương phủ được bảo tồnhoàn chỉnh nhất hiện nay. Bởi vậy còn có câu nói ‘Một tòa Cung Vương Phủ, nửabộ sử Thanh triều’.” Thầy Lý mỉm cười nói tiếp: “Các bạn sinh viên cứ từ tốnthăm thú. Có hứng nghe chuyện thì lát nữa đi với tôi.”
Vừa nghe thầy Lý nóivậy, mọi người đều nhất loạt bám đuôi theo thầy.
Trên đường đi, cảnh vậtthanh bình tuyệt đẹp, sắc xuân ngập tràn, ngoài phủ rõ ràng đang nóng oi ả, màbên trong lại mát mẻ vô cùng. Thầy Lý kể về các kiểu kiến trúc, như cổng vòmkiểu Âu ở cửa hoa viên, vào thời đó ở Bắc Kinh chỉ có ba cánh cổng như vậy; cáclầu kịch được xây toàn bằng gỗ, ngay đến một cái đinh cũng không dùng; Bát Sảnhvới những mái ngói đầy họa tiết chữ Vạn 卍 của Phật giáo và hình vẽ con dơi (ý chỉ vạn phúc), ngay đến hìnhdáng bên ngoài cũng tựa như một con dơi đang sải cánh; Lưu Bôi Đình nơi HòaThân và các văn nhân nhã sĩ thưởng rượu, bên dưới đình có những rãnh hẹp uốnlượn, chén rượu trôi trên mặt nước, dừng trước mặt ai người đó phải làm thơ,không làm được liền bị phạt rượu; Yêu Nguyệt Đài trên giả sơn, lấy ý thơ “Cửyêu bôi minh nguyệt, đối ảnh thành tam nhân” của Lý Bạch; hai hành lang dốc đứngnối liền Yêu Nguyệt Đài gọi là “Thăng Quan Lộ”, Hòa Thân thường đi qua ThăngQuan Lộ, nên mới từng bước từng bước leo cao đến vậy. Cuối cùng là đến cửa MậtVân Động, thầy Lý nói: “Tiếp theo là bia Phúc Tự. Hãy quan sát kỹ chữ Phúc trênbia, thử xem có thể nhìn ra mấy chữ.”
Đám chúng tôi từng ngườinối đuôi nhau bước vào động, Noãn Noãn đi trước đột nhiên vòng lại nấp sau tôi,nói: “Anh đi trước đi.”
“Vì sao?” tôi hỏi.
“Phía trước tối lắm, emsợ ngã,” Noãn Noãn cười nói.
“Anh cũng sợ chứ.”
“Đừng nhiều lời nữa.”Noãn Noãn khẽ huých nhẹ tôi. “Mau đi thôi.”
Mật Vân Động nằm dướigiả sơn, tuy có chút ánh đèn nhưng vẫn rất tối tăm.
Nơi sáng nhất trong độngchính là tấm bia Phúc Tự, bởi dưới bia được lắp đèn vàng.
Tôi tiến gần lại xem,bia được che bằng một tấm kính, rất nhiều người không sờ được bia bèn sờ tấmkính cho thỏa nguyện vọng.
Tôi không sờ mà chỉ nhìnchăm chăm vào chữ Phúc một hồi, rồi đi ra.
“Em nhìn được mấy chữ?”tôi hỏi Noãn Noãn.
“Em tuệ căn mỏng, chỉthấy một chữ thôi.” Noãn Noãn hỏi: “Thế còn anh?”
“He he.”
“Thôi đừng vờ vịt đi,anh cũng chỉ nhìn thấy một chữ Phúc thôi chứ gì,” Noãn Noãn nói.
“Bị em đoán trúng rồi.”Tôi bật cười.
Thầy Lý thấy mọi ngườiđều đã ra đủ, kêu mọi người tập trung lại, rồi nói: Bia Phúc Tự có hơn ba trămnăm lịch sử, do đích thân vua Khang Hy chấp bút; bên trên còn có ấn tỷ củaKhang Hy. Trong thành Bắc Kinh, Khang Hy chỉ đề có ba chữ, hai chữ còn lạichính là “Vô Vi” trên bức hoành trong điện Gi­ao Thái của Tử Cấm Thành, nhưngVô Vi lại không được đóng ấn tỷ của Khang Hy. Thái hậu Hiếu Trang mẹ vua KhangHy, trước đại thọ sáu mươi đột nhiên lâm bệnh nặng, thái y bó tay hết cách,Khang Hy bèn viết chữ Phúc này để cầu phúc cho mẹ, Thái hậu Hiếu Trang nhậnđược chữ Phúc, quả nhiên khỏi bệnh. Tấm bia này là quốc bảo Đại Thanh, luônđược cất giữ trong Tử Cấm Thành, nhưng đã biến mất một cách thần bí vào thờiCàn Long, không ngờ sau lại xuất hiện trong hoa viên sau của Hòa Thân. Vì saoHòa Thân lại có nó trong tay vẫn là một bí ẩn không ai biết. Nhưng khi vua GiaKhánh lục soát nhà Hòa Thân, chắc chắn đã phát hiện ra vật quốc bảo bị mất này,vì cớ gì lại không mang đi?
Thầy Lý chỉ ngọn giảsơn, kêu mọi người quan sát tỉ mỉ hình dạng ngọn núi, rồi nói tiếp: Tươngtruyền kinh thành có hai dòng long mạch, một dòng nằm giữa Tử Cấm Thành, mộtdòng là sông Hộ Thành, Cung Vương Phủ nằm chính tại điểm gi­ao nhau của haidòng long mạch, do đó động bia có thể gây động long mạch. Lại nhìn ngọn giả sơnnày, mọi người đã nhìn ra dáng rồng chưa? Trên giả sơn có hai miệng ang, có ốngdẫn nước vào trong ang, nhưng ang có lỗ thủng. Nước từ đáy ang chảy xuống giảsơn, đá núi lâu năm ẩm ướt bèn mọc đầy rêu xanh, tạo thành Thanh Long, ThanhLong lại là rồng nhà Thanh. Bia Phúc Tự đặt ở động dưới núi, tuy chỉ cao hơnmột mét, nhưng dài gần tám mét, gần như xuyên suốt cả ngọn giả sơn; nếu như đemtấm bia đi, ngọn giả sơn sẽ bị sụp, Thanh Long cũng sẽ bị hủy. Gia Khánh sao cóthể cắt đứt long mạch Đại Thanh cũng như hủy hoại Thanh Long chứ? Vì vậy vuaGia Khánh ôm hận dùng đá lấp kín cửa Mật Vân Động. Năm 1962, khi trùng tu CungVương Phủ, các nhà khảo cổ mới vô tình phát hiện tấm bia Phúc Tự thất lạc đãlâu này trong động.
“Tới Cố Cung phải tậnhưởng vương khí, tới Trường Thành phải tận hưởng bá khí, tới Cung Vương Phủphải tận hưởng phúc khí. Mong rằng các bạn đều có thể hưởng được đầy mình phúckhí,” thầy Lý cười nói. “Còn về chữ Phúc này bao gồm bao nhiêu chữ? Cứ về rồidần dần cân nhắc. Bây giờ mọi người tự do đi thăm quan, nửa tiếng sau tập trungở cửa lớn.”
Cả đám sinh viên lầnlượt tản ra, tôi và Noãn Noãn đi về phía xa vắng lặng, tới Mẫu Đơn Viện trongThùy Hoa Môn.
Chính giữa Mẫu Đơn Việncó một cái hồ nhỏ, chúng tôi bèn ngồi nghỉ trên mấy tảng đá ven hồ.
“Chúng ta đều chỉ nhìnra một chữ Phúc, như thế liệu có hưởng phúc được không?” Noãn Noãn nói.
“Ờ...” tôi thoáng nghĩngợi, “cũng không biết nữa.”
Mà tôi còn chẳng sờ vàotấm kính, không khéo tấm kính đã hút hết phúc khí của tấm bia Phúc Tự rồi cũngnên.
“Noãn Noãn,” tôi giơ mátrái lại gần em, “làm đi, anh không ngại đâu.”
“Hả?”
“Vừa nãy em chắc chắn đãsờ vào tấm kính ấy, giờ lấy tay em sờ sờ mặt anh đi.”
“Anh mơ đấy à,” NoãnNoãn nói, “hơn nữa em cũng có sờ kính đâu.”
“Anh!” Cậu em khóa dướitiến lại, nói: “Để em đến phục vụ anh.” Nói rồi, cậu ta chu mỏ, xồ vào tôi.
“Làm cái gì đấy?” Tôiđẩy cậu ta ra.
“Ở trong động em bị vồếch, vừa may hôn đúng vào tấm kính. Nào để em chia sẻ cho anh ít phúc khí.” Cậuta lại chu mỏ xông tới.
“Muốn chết à.” Tôi láchqua, giơ chân đạp cho cậu ta một cái vào mông.
Cậu ta cười ha hả, vừacười vừa chạy lại bên Vương Khắc.
“Ít nhiều gì thì cũngđược hưởng chút phúc khí mà,” Noãn Noãn nói.
“Thực ra...”
Noãn Noãn ngắt lời tôi,nói: “Anh đừng có nói mấy câu kỳ quái nữa, kẻo làm phúc khí sợ quá chạy mất dépđấy.”
“Ờ.” Tôi ngậm miệng lại.
Noãn Noãn thấy tôi khôngnói gì nữa, bèn nói: “Thôi anh có gì thì nói đi.”
“Anh sợ nói ra mấy câukỳ quái.”
“Nếu như kỳ thật, thì emđành chấp nhận vậy.” Noãn Noãn bật cười.
“Vừa rồi anh muốn nói,thực ra có đến Cung Vương Phủ hay không cũng chẳng thành vấn đề, vì đến BắcKinh lần này quen được em, đã là một cái phúc lớn rồi.”
Noãn Noãn mỉm cườingượng nghịu, khẽ đưa mắt nhìn ra hồ.
Tôi thấy em không nóigì, cũng không nói nữa, ánh mắt cũng dần dần hướng ra hồ.
“Dưới hồ có cá đấy,” rấtlâu sau, Noãn Noãn rốt cuộc cũng lên tiếng.
Trên mặt nước có năm sáucon cá nhỏ dài chừng ba xăng ti mét đang bơi lội tung tăng ven bờ, Noãn Noãnnhúng tay phải xuống nước, đùa giỡn theo đàn cá.
Tôi cũng nhúng tay phảixuống hồ, lúc thì đùa phía sau chúng, lúc lại vượt lên chặn đầu.
“Ấy, anh đừng có làmthế, làm cá sợ bây giờ,” Noãn Noãn cười nói.
“Thế em sợ rồi à?” tôihỏi.
Noãn Noãn không trả lời,chỉ khẽ gật đầu.
“Ừm... vậy...” tôi hơibứt rứt không yên, “anh chỉ là nói ra chút cảm nghĩ thôi, em đừng bận tâm nhé.”
“Không sao,” Noãn Noãnnói.
Tay phải của tôi và NoãnNoãn vẫn đang ngâm trong nước, khựng lại không động đậy, như thể trong khôngkhí có một thứ cảm giác tinh khiết, chỉ cần khẽ khuấy động mặt nước hoặc thulại tay về sẽ có thể phá hỏng sự tinh khiết ấy.
“Sao miệng anh hôm naynói ngọt thế?” Noãn Noãn nói. “Anh nói thật xem, có phải vì ăn
“Cũng có thể,” tôi nói.
“Ăn xong bánh rán sữa,đến giờ hương vẫn còn lưu trong miệng em đây này.” Noãn Noãn nhoẻn miệng cười.
“Anh cũng thế,” tôi nói.“Nhưng dù anh có ăn một đĩa lớn đậu phụ thối, miệng thối thì cũng vẫn sẽ nóithế. Vì đấy không phải lời đầu môi chót lưỡi, mà xuất phát từ trong lòng anh.”
Sau đó là một quãng imlặng.
Tôi nhìn đồng hồ, quyếtđịnh phá vỡ bầu không khí im lặng, nói: “Noãn Noãn, cũng gần đến giờ tập trungrồi đấy.”
Noãn Noãn thu tay phảilại, đứng lên.
Tôi cũng đứng lên, xoayxoay cổ cho đỡ mỏi vì ngồi lâu.
Tay trái Noãn Noãn đangrút khăn giấy khỏi túi, tôi đột nhiên nói: “Đợi chút.”
“Hả?” Noãn Noãn dừng taylại, nhìn tôi.
“Em xem,” tôi chỉ xuốnghồ nước, “hồ nước này giống cái gì?”
Noãn Noãn quay đầu quansát chăm chú hồ nước, rồi khẽ kêu thầm một tiếng: “Giống con dơi.”
“Cuối cùng chúngta cũng hưởng được phúc khí rồi.” Tôi cười hả hê. “Đừng lau tay khô đấy.”
Đi được mấy bước, NoãnNoãn bỗng lấy tay phải búng nước lên mặt tôi, cười cười nói: “Cho mặt anh cũngđược hưởng chút phúc khí.”
Những giọt nước làm mắtkính tôi bị lóa, gỡ kính xuống lau khô rồi đeo lại, Noãn Noãn đã chạy đi xa t
Đến khi tôi tới được cửalớn Cung Vương Phủ tìm Noãn Noãn định báo thù, tay phải cũng đã khô cong.
Thầy Lý dẫn cả đoàn đếnmột khu ngõ cổ vắng vẻ, bữa tối sẽ là những món ăn thường ngày của người BắcKinh.
Cửa tiệm không lớn lắmbị đám sinh viên chúng tôi ngồi cho chật ních.
Bác chủ tiệm biết mộtnửa số chúng tôi là từ Đài Loan tới, bèn đi từng bàn hỏi: “Có ăn quen không?”
“Có phải ăn không quenthì không cần trả tiền không?” tôi quay sang hỏi Noãn Noãn.
“Nói bé thôi.” Noãn Noãnlấy cùi chỏ huých huých tôi.
“Có phải ăn khôngquen...” tôi tăng cao âm lượng.
“Này!” Noãn Noãn hốthoảng, kéo mạnh tay áo tôi, làm đũa trên bàn rơi hết xuống đất, phát ra tiếngkêu khô khốc.
Bác chủ bước lại, hỏitôi và Noãn Noãn: “Ăn có quen không?”
“Quen lắm, rất quen, cựckỳ quen bác ạ,” Noãn Noãn vội vàng trả lời.
“Thực ra là không quenlắm,” tôi nói. “Cháu không quen ăn mấy đồ ngon thế này, cứ thấy có gì đó khôngthật, cứ như trong mơ vậy.”
Bác chủ ngây người mộtlúc, rồi bật cười ha hả, vỗ vai tôi nói: “Chàng trai tốt, đúng là một chàng traitốt.”
“Anh cứ phải nói linhtinh mới ăn được cơm đấy à?” Giọng Noãn Noãn có chút bất lực.
“Quen lắm, rất quen, cựckỳ quen,” tôi cười cười nói, “em lợi hại đấy, ba kiểu quen hợp nhất, đúng là vôđị
Noãn Noãn và một miếngcơm, cũng tự thấy buồn cười, không nhịn nổi nữa, bật cười khúc khích.
Bữa cơm rất thịnh soạn,có bắp cải luộc, đậu phụ tiêu cay, tôm rang, chân giò tỏi, thịt thái chỉ xốt xìdầu đặc sản Bắc Kinh, vân vân, món nào hương vị cũng đậm đà lại rất trôi cơm,khiến tôi ăn liền ba bát.
Thầy Lý bước đến bànchúng tôi, mỉm cười nói: “Ông chủ tiệm vừa nói với thầy hôm nay giảm giá vịtquay, có làm chút không?” Mọi người tức khắc đặt đũa xuống, vỗ tay rào rào. Cứthế hết bàn này đến bàn khác dậy lên tiếng vỗ tay.
Xem ra bọn sinh viênchúng tôi quả thật đã được hưởng phúc rồi.
Ăn xong, rời khỏi tiệm,bác chủ tiệm còn ra tận cửa tiễn chúng tôi.
Tôi nói với bác: “Hoannghênh lần sau lại tới chơi Bắc Kinh.”
Bác chủ tiệm lại cười hahả nói: “Thằng nhóc này được lắm.”
Tôi ăn quá no, vừa lênxe đã ngồi phịch xuống ghế, bị Noãn Noãn mắng: “Đồ tham ăn.”
Lúc xuống xe, cũng phảinhờ cậu em khóa dưới kéo dậy, tôi mới đứng lên được.
Mọi người dường như đãthành nếp, kết thúc một ngày hoạt động, quay về trường tắm giặt xong, lại tậptrung tại giảng đường.
Cậu em khóa dưới mua mộtcái áo phông có in chữ Phúc, đem trải lên bàn cho mọi người rầm rộ nghiên cứucái chữ.
Hình vẽ trên chiếc áothế này:
“Đã ngẫm nghĩ ra chưa?”thầy Lý bước vào hỏi.
“Vẫn chưa ạ,” mọi ngườiđồng thanh trả lời.
“Bộ bên phải là cáchviết chữ ‘Thọ’ trong Lan Đình Tự của vua Khang Hy,” thầy Lý vừa chỉ vừa nói.“Bộ bên trái giống chữ ‘Tử’ và chữ ‘Tài’, góc trên bên phải nét bút giống chữ‘Đa’, góc dưới bên phải là chữ ‘Điền’, nhưng chữ Điền này lại không đóng bộkhẩu, thầm chỉ phúc lành vô biên.”
Mọi người gật đầu lialịa, như đã ngộ ra chân lý.
“Chữ Phúc này bao gồmchữ Tử, Tài, Đa, Điền, Phúc, Thọ, ý chỉ đa tử, đa tài, đa điền, đa phúc, đathọ,” thầy Lý cười, “đã hiểu chưa?”
“Tâm cơ của Khang Hythật sâu xa,” tôi nói.
“Đừng nói linh tinh đi,”Noãn Noãn nói.
“Hòa Thân mới được gọilà có tâm kế, thông minh tuyệt đỉnh. Chỉ đáng tiếc, ông ta có hướng cầu phúc,có đạo hưởng phúc, nhưng lại không biết tích phúc. Do vậy tuy vinh hoa một đời,lại là người nhiều phúc, cuối cùng vẫn rơi vào kết cục tự vẫn, nhà cửa bị tịchthu.” Thầy Lý ngừng một lúc, nói tiếp: “Ý nghĩa thực sự của phúc, thực chất làtích phúc.”
Thầy Lý nói xong, đoạndặn dò mọi người mau về nghỉ ngơi sớm, rồi rời khỏi giảng đường.
Đám chúng tôi buônchuyện một chập nữa, mới ai về phòng nấy.
Cậu em khóa dưới vừa vềđến phòng liền mặc ngay chiếc áo phông chữ Phúc. Từ Trì còn lại gần sờ mộtvòng.
“Thoải mái quá,” cậu emnói, “Anh, anh cũng ra đây sờ đi.”
Tôi chẳng buồn để ý đếncậu ta.
“Anh, em còn mặc cả quầnsịp chữ Phúc đây này,” cậu ta lại nói. “Không sờ thật à?”
“Đồ biến thái!” tôi túmlấy gối đập cho cậu ta mấy cái vào đầu.
Cậu ta cười ha hả, TừTrì và Cao Lượng cũng cười phá lên.
Tôi nằm trên giường,ngẫm nghĩ về lời thầy Lý vừa nói: Ý nghĩa thực sự của phúc, thực chất là tíchphúc.
Nếu như nói quen vớiNoãn Noãn thật sự là cái phúc của tôi, vậy lại phải tích phúc thế nào đây?

Online : 1 Daily : 1 Total : 70
Time : 00:02 Date : 26/12/24